Zenbaki-sistema hamabitar

Sistema hamabitarra edo dozenala oinarri bezala hamabi duen zenbaki-sistema posizionala da. Hamabitarran, hamabi "10" bezala idazten da, hau da, 12ko unitate bat eta bateko zero unitate. Hamartarrean, hamabi "12" bezala idazten da, hau da, 10eko unitate bat eta 1eko bi unitate. Hamabitarran, "100" zenbakiak hamabiren karratua esan nahi du, "1000"-ak hamabiren kuboa, eta "0,1" hamabiren bat.

Sistema hamabitarrean hamar eta hamaikak sinbolo bereziak behar dituztenez hainbat proposamen egon dira. Artikulu honek A eta B-rekin adierazten ditu, hurrenez hurren, sistema hamaseitarran bezala. Ondorioz, zerotik hamabirako sekuentzia honakoa litzateke:

0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, 10

Hala ere, sistema hamabitarra bultzatu nahi duten organizazioek, hala nola AEB eta Erresuma Batukoek, alderantzikatutako digituak erabiltzen dituzte: 2 (2 alderintzikatua hamarrentzako) eta 3 (3 alderintzakatua hamaikarentzako).

Hamabi lau faktore ez-tribial dituen zenbaki txikiena da (2, 3, 4 eta 6) eta lehen lau zenbaki naturalak faktore dituen txikiena (1etik 4era).

Hamabi ondorengo propietateak dituen zenbaki txikiena da:

• Lau zatitzaile propio ditu (2, 3, 4, 6).
• Lehen lau zenbaki positiboak zatitzaile bezala ditu (1, 2, 3, 4).
• Zenbaki oparoa da, hau da, bere zatitzaileen batura bere burua baino handiagoa da (1 + 2 + 3 + 4 + 6 + 12 = 28).

Horrez gain, zatiki batzuen errepresentazioa hamabitarran motzagoa da hamartarrean baino.

Sistema hamabitarran oinarritutako biderkatzeko taulan ere errepikakortasun handiagoa dago. Ondorioz, batzuk sistema hamabitarra egokientzat jotzen dute.