Zipre

Zipreko Errepublika
Κυπριακή Δημοκρατία Kıbrıs Cumhuriyeti
Ereserkia: Imnos is tin Eleftherian
Zipreko bandera Zipreko armarria
Geografia
Hiriburua	Nikosia 35°10′21″N 33°21′54″E
Azalera	9.242,45 km² (161.)
Punturik altuena	Olinpo (1.952 m)
Punturik sakonena	Mediterraneoa (0 m)
Kontinentea	Europa eta Asia
Mugakideak	Akrotiri eta Dhekelia, Ipar Zipreko Turkiar Errepublika, Israel, Erresuma Batua eta Turkia
Administrazioa
Gobernu-sistema	errepublika eta presidentzialismo
Zipreko presidentea	Nikos Jristodoulides
Legebiltzarra	Zipreko Ordezkarien Ganbera
Harreman diplomatikoak	Ikusi mapa Wikidatan
Zeren kide	ikusi Aduanen Mundu Erakundea Arma Kimikoak Debekatzeko Erakundea Australia taldea Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua Commonwealth Eurocontrol (en) Europako Kontseilua Europako Segurtasun eta Lankidetzako Antolakundea Europar Batasuna Group on Earth Observations (en) International Centre for Settlement of Investment Disputes (en) International Civil Defence Organisation (en) Interpol Merkataritzaren Mundu Erakundea Multilateral Investment Guarantee Agency (en) Munduko Meteorologia Erakundea Nazio Batuen Erakundea Nazioarteko Erakunde Hidrografikoa Nazioarteko Finantza Korporazioa Nazioarteko Garapen Elkartea Nuclear Suppliers Group (en) Osasunaren Mundu Erakundea Posta Batasun Unibertsala Telekomunikazioen Batasun Internazionala UNESCO
Demografia
Biztanleria	1.344.976
Dentsitatea	145,52 bizt/km² (111.)
Hizkuntza ofizialak	ikusi greziera modernoa turkiera greziera
Erabilitako hizkuntzak	ikusi turkiera, greziera modernoa, Cypriot Arabic (en) eta greziera
Ezkontzeko adina	genero guztiak: 18
Emankortasun-tasa	1,446 (2014)
Eskolaratu gabeko umeak	3.331 (2015)
Derrigorrezko eskolaratzea	5-15
Bizi-itxaropena	80,508 (2016)
Giniren koefizientea	31,2 (2019)
Giza garapen indizea	0,896 (2021)
Ekonomia
BPG nominala	21.651.791.751,183 $ (2017)
BPG per capita	25.658 $ (2017)
BPG erosketa botere paritarioa	30.953.320.234 nazioarteko dolar (2017)
BPG per capita EAPn	36.012,375 nazioarteko dolar (2017)
BPGaren hazkuntza erreala	2,8 % (2016)
Erreserbak	887.692.448 $ (2017)
Inflazioa	0 % (2016)
Historia
Sorrera data: 1960ko abuztuaren 16a
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia	+357
ISO 3166-1 alpha-2	CY
ISO 3166-1 alpha-3	CYP
Ordu eremua	ikusi Asia/Nikosia Udako ordutegi: UTC+03:00 Udako ordutegi: Ekialdeko Europako Udako Ordutegia ordutegi estandarra: Ekialdeko Europako Ordua ordutegi estandarra: UTC+02:00
Elektrizitatea	240 V. 50 Hz.BS 1363 (en)
Internet domeinua	.cy
cyprus.gov.cy

Zipre^[1][2] (grezieraz: Κύπρος, Kypros; turkieraz: Kıbrıs), ofizialki Zipreko Errepublika (grezieraz: Κυπριακή Δημοκρατία, Kypriakí Dimokratía; turkieraz: Kıbrıs Cumhuriyeti), Mediterraneoko herrialde uhartetarra da, Turkiatik 113 km-ra kokatua hegoaldean. Zipreko Errepublikak, nazioartean onartua den estatuak, uhartearen hegoaldeko bi herenak besterik ez du kontrolatzen. Iparraldeko herena Turkiak 1974an okupatu zuen eta bertan Ipar Zipreko Turkiar Errepublika sortu: lurralde hori Turkiak besterik ez du onartu. Uhartean, Akrotiri eta Dhekeliako Erresuma Batuaren barrutiak ere daude.

Zipre Mediterraneo itsasoko hirugarren uharterik handiena da, Siriaren mendebaldean eta Turkiaren hegoaldean. Hiriburua Nikosia da. Nikosia iparraldeko eta hegoaldeko zatien arteko mugak erdibitua dago. Iparraldeko zatiko hiri nagusiak Kirenia eta Famagusta (portua) dira, eta hegoaldeko zatikoak, berriz, Limasol (portua), Larnaka eta Pafos.

Zipre 1960an Nazio Batuen taldean sartu zen, 1961ean Commonwealthen eta 2004an, Europar Batasunean.

1. ↑ Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .
2. ↑ Euskaltzaindia. Europako toponimia fisikoa. .