Can

Can Rango fósil: Plistoceno – Actualidade
Labrador retriever, a raza máis rexistrada no 2009 polo American Kennel Club
Estado de conservación
Domesticado
Clasificación científica
Reino: Animalia Filo: Chordata Clase: Mammalia Orde: Carnivora Familia: Canidae Xénero: Canis Especie: Canis lupus Subespecie: C. l. familiaris[1]
Nome trinomial
Canis lupus familiaris[1]
Sinonimia
Sinonimia de especies aegyptius Linnaeus, 1758 alco C. E. H. Smith, 1839 americanus Gmelin, 1792 anglicus Gmelin, 1792 antarcticus Gmelin, 1792 aprinus Gmelin, 1792 aquaticus Linnaeus, 1758 aquatilis Gmelin, 1792 avicularis Gmelin, 1792 borealis C. E. H. Smith, 1839 brevipilis Gmelin, 1792 cursorius Gmelin, 1792 domesticus Linnaeus, 1758 extrarius Gmelin, 1792 ferus C. E. H. Smith, 1839 fricator Gmelin, 1792 fricatrix Linnaeus, 1758 fuillus Gmelin, 1792 gallicus Gmelin, 1792 glaucus C. E. H. Smith, 1839 graius Linnaeus, 1758 grajus Gmelin, 1792 hagenbecki Krumbiegel, 1950 haitensis C. E. H. Smith, 1839 hibernicus Gmelin, 1792 hirsutus Gmelin, 1792 hybridus Gmelin, 1792 islandicus Gmelin, 1792 italicus Gmelin, 1792 laniarius Gmelin, 1792 leoninus Gmelin, 1792 leporarius C. E. H. Smith, 1839 major Gmelin, 1792 mastinus Linnaeus, 1758 melitacus Gmelin, 1792 melitaeus Linnaeus, 1758 minor Gmelin, 1792 molossus Gmelin, 1792 mustelinus Linnaeus, 1758 obesus Gmelin, 1792 orientalis Gmelin, 1792 pacificus C. E. H. Smith, 1839 plancus Gmelin, 1792 pomeranus Gmelin, 1792 sagaces C. E. H. Smith, 1839 sanguinarius C. E. H. Smith, 1839 sagax Linnaeus, 1758 scoticus Gmelin, 1792 sibiricus Gmelin, 1792 suillus C. E. H. Smith, 1839 terraenovae C. E. H. Smith, 1839 terrarius C. E. H. Smith, 1839 turcicus Gmelin, 1792 urcani C. E. H. Smith, 1839 variegatus Gmelin, 1792 venaticus Gmelin, 1792 vertegus Gmelin, 1792

O can (Canis lupus familiaris) é un mamífero carnívoro que pertence á familia Canidae, ao igual que os lobos, raposos e coiotes. En xeral, o termo 'can' emprégase para referirse á raza doméstica (Canis familiaris), a cal crese que descende dun antergo similar ó lobo, segundo distintos indicios, a secuencia do ADN e outros estudos xenéticos.^[2]. Con todo, algúns científicos sosteñen que o can é unha subespecie de lobo.

As probas arqueolóxicas demostran que o can estivo en convivencia próxima cos humanos desde hai polo menos 9.000 anos, pero posiblemente desde hai 14.000 anos.^[3] As probas fósiles demostran que os antepasados dos cans modernos xa estaban asociados cos humanos hai 100.000 anos.^[4] Neste tempo o can desenvolveu diferentes razas que poden variar moito en tamaño e cor. Por exemplo, están os cans chihuahuas, que miden apenas unhas polgadas, en oposición aos grandes cans San Bernardo ou ao mastín. As cores dos cans varían de branco a negro, con vermello, café ou gris. De igual xeito que os humanos, son unha especie moi sociable e cazan en grupo.

A media de vida é de 12 anos, cada ano do can semella uns sete anos humanos, aínda que non é unha fórmula exacta.

1. ↑ ^{1,0 1,1} Bucknell.edu, ed. (2005). "Mammal Species of the World – Browse: Canis lupus familiaris" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 23 de decembro de 2012. Consultado o 12 de marzo 2012. 
2. ↑ Lindblad-Toh, K; et al. (2005). "Genome sequence, comparative analysis and haplotype structure of the domestic dog". Nature (en inglés) 438: pp. 803–819. Consultado o 22 de agosto de 2009. 
3. ↑ Scott, John Paul (1965). University of Chicago Press, ed. Dog behavior;: The genetic basis. ISBN 0-226-74338-1. 
4. ↑ abc.net.au, ed. (26-03-2002). "Humans live a dog's life" (en inglés). Consultado o 07-04-2007.