Back Де Голль, Шарль Abkhazian Charles de Gaulle Afrikaans Charles de Gaulle ALS ሻርል ደ ጎል Amharic Charles de Gaulle AN चार्ल्स द गॉल ANP شارل ديغول Arabic شارل دو ڭول ARY شارل دى جول ARZ Charles de Gaulle AST
.svg){kind=small}
_Cross_of_Lorraine.svg){kind=small}
Charles André Joseph Marie de Gaulle (/də ˈɡoʊl, -ˈɡɔːl/; Pronunciación francesa: [ʃaʁl də ɡol] (
);[1] comunmente abreviado como CDG e coñecido en Francia simplemente como "le général" ("o xeneral"), nado o 22 de novembro de 1890 en Lille e finado o 9 de novembro de 1970 en Colombey-les-Deux-Églises, foi un militar, resistente e home de estado francés.
Foi o líder do goberno da Francia Libre contra a Alemaña nazi na segunda guerra mundial e presidiu o Goberno Provisional da República Francesa de 1944 a 1946 para restaurar a democracia en Francia. En 1958, saíu do seu retiro ao ser nomeado Presidente do Consello de Ministros (Primeiro Ministro) polo Presidente René Coty. Reescribiu a Constitución de Francia e fundou a Quinta República tras a súa aprobación por referendo. Foi elixido Presidente de Francia ese mesmo ano,[2] cargo para o que foi reelixido en 1965 e que ocupou ata a súa dimisión o 28 de abril de 1969.
Nado en Lille, graduouse na Escola Especial Militar de Saint-Cyr ou ESM (en francés : École Spéciale Militaire de Saint-Cyr ) en 1912. Foi un oficial condecorado da primeira guerra mundial, ferido varias veces e posteriormente feito prisioneiro na batalla de Verdún. Durante o período de entreguerras, avogou polas divisións blindadas móbiles. Durante a invasión alemá de maio de 1940, dirixiu unha división acoirazada que contraatacou aos invasores; a continuación foi nomeado subsecretario de guerra. Ao negarse a aceptar o armisticio con Alemaña do seu goberno, de Gaulle fuxiu a Inglaterra e exhortou aos franceses na súa alocución do 18 de xuño transmitida pola BBC para resistir a ocupación e a continuar a loita contra o invasor. Dirixiu as Forzas Francesas Libres e máis tarde encabezou o Comité Francés de Liberación Nacional contra as Axis. A pesar das súas frías relacións cos Estados Unidos, contou en xeral co apoio de Winston Churchill e converteuse no líder indiscutible da Francia Libre. Converteuse en xuño de 1944 no xefe do Goberno Provisional da República Francesa, o goberno provisional de Francia tras a a súa liberación. Xa en 1944, de Gaulle introduciu unha política económica dirixista, que incluía un importante control dirixido polo Estado sobre unha economía capitalista á que seguiron 30 anos de crecemento sen precedentes, coñecidos como os Trente Glorieuses. Frustrado polo regreso do pequeno partidismo na nova Cuarta República, dimitiu a principios de 1946, pero continuou a súa actividade política como fundador da Rassemblement du Peuple Français (RPF; "Agrupación do Pobo Francés"). Retirouse a principios da década de 1950 e escribiu as súas Memorias de guerra, que se converteron rapidamente nun elemento básico da literatura francesa moderna.
Cando a guerra de Alxeria estaba a esnaquizar a inestable Cuarta República, a Asemblea Nacional devolveulle o poder durante a crise de maio de 1958. Fundou a V República cunha presidencia forte, e foi elixido para continuar nese papel. Conseguiu manter unida a Francia á vez que tomaba medidas para poñer fin á guerra, para gran enfado dos Pieds-Noirs (franceses étnicos nados en Alxeria) e as forzas armadas; ambos apoiaran previamente o seu regreso ao poder para manter o dominio colonial. Concedeu a independencia a Alxeria e actuou progresivamente cara a outras colonias francesas. No contexto da guerra fría, de Gaulle iniciou a súa "política de grandeza", afirmando que Francia, como gran potencia, non debía depender doutros países, como Estados Unidos, para a súa seguridade nacional e prosperidade. Para iso, aplicou unha política de "independencia nacional" que o levou a retirarse do mando militar integrado da OTAN e a desenvolver unha forza de ataque nuclear independente que converteu a Francia na cuarta potencia nuclear do mundo. Restableceu as cordiais relacións franco-alemás para crear un contrapeso europeo entre as esferas de influencia angloamericana e soviética mediante a firma do Tratado do Elisio o 22 de xaneiro de 1963.
De Gaulle opúxose á creación dunha Europa supranacional e defendeu Europa como un continente de nacións soberanas. De Gaulle criticou abertamente a Intervención dos Estados Unidos en Vietnam e o "privilexio exorbitante" do dólar estadounidense. Nos seus últimos anos, o seu apoio ao lema "Vive lle Québec libre" e os seus dous vetos á entrada de Gran Bretaña na Comunidade Económica Europea xeraron unha considerable controversia tanto en América do Norte como en Europa. Aínda que foi reelixido para a presidencia nas eleccións presidenciais francesas de 1965, enfrontouse a protestas xeneralizadas de estudantes e traballadores en maio de 1968, pero contou co apoio do exército e gañou as eleccións cunha maioría crecente na Asemblea Nacional. De Gaulle dimitiu en 1969 tras perder un referendo no que propoñía unha maior descentralización. Morreu un ano despois na súa residencia de Colombey les Deux Églises, deixando inconclusas as súas memorias presidenciais.
Moitos partidos e líderes políticos franceses reivindican un legado gaullista; tras a súa morte dedicáronse á súa memoria numerosas rúas e monumentos en Francia. En Francia, e coñecido polos seus detractores como "Grande Zora".[3]
- ↑ Wells, John C. (2008). Longman Pronunciation Dictionary (3rd ed.). Longman. ISBN 978-1-4058-8118-0.
- ↑ Assemblée Nationale Française, ed. (2008). "Histoire de l'Assemblée nationale". Historie (en francés). Consultado o 30 de decembro do 2015.
- ↑ Malnom originalment utilitzat pels colons francesos a Algèria [1]Le Nouvel Observateur 09-02-1976, secció "Tableaux de chasse"; Vialatte Alexandre, Sigoda Pascal "Alexandre Vialatte L'Age d'Homme". (31 de juliol de 1997). Col·lecció: Les Dossiers h. p.150. ISBN 2-8251-2453-2 ISBN 978-2-8251-2453-6 google books