Nova Zelandia

Nova Zelandia

Aotearoa (mi)
Bandeira Brasón
Himno	God Defend New Zealand
Lema	«100% Pur»
Epónimo	Zelandia
Localización
41°12′S 174°00′L / -41.2, 174
Capital	Wellington (1865–)
Contén a división administrativa	Canterbury (pt) Chatham Islands Council (en) Costa Oeste (pt) Gisborne (pt) Hawke's Bay (pt) Manawatu-Wanganui (pt) Nelson Region (en) Região de Marborough (pt) Rexión da Baía de Plenty Rexión de Auckland Rexión de Northland Rexión de Otago Southland (pt) Taranaki (pt) Tasman (pt) Waikato Wellington (pt)
Poboación
Poboación	5.118.700 (2021) (19,1 hab./km²)
Lingua oficial	Lingua maorí língua de sinais da Nova Zelândia (pt) lingua inglesa
Xeografía
Parte de	Australasia Australia and New Zealand (en) Reino de Nova Zelandia
Superficie	268.021 km²
Punto máis alto	Monte Cook (pt) (3.724 m)
Punto máis baixo	Taieri Plain (en) (−2 m)
Comparte fronteira con	Australia
Datos históricos
Precedido por	Colony of New Zealand (en) e Domínio da Nova Zelândia (pt)
Cronoloxía 26 de setembro de 1907:  Domínio (pt) 13 de decembro de 1986:  Estado soberano
Evento clave 1931 Estatuto de Westminster (pt)
Organización política
Forma de goberno	Monarquía parlamentaria
• Monarca	Carlos III do Reino Unido (2022–)
Órgano executivo	Government of New Zealand (en)
• Primeiro-ministro da Nova Zelândia (pt)	Christopher Luxon (2023–)
Órgano lexislativo	Parlamento da Nova Zelândia (pt) , (Escano: 120)
Máxima autoridade xudicial	Supreme Court of New Zealand (en)
Membro de	The Technical Cooperation Program (en) ANZUK (en) Air Force Interoperability Council (en) ../... 36+
PIB nominal	255.551.704.626 $ (2021)
PIB per cápita	41.666,64 $ (2019)
Moeda	Dólar neozelandés
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+13 (pt) , horario de verán UTC+12:00, horario estándar
Dominio de primeiro nivel	.nz
Prefixo telefónico	+64
Teléfono de emerxencia	111
Código de país	NZ
Páxina web	govt.nz

Nova Zelandia^[1] ou Nova Celandia^[2] (en inglés: New Zealand ⁱ/njuːˈziːlənd/, e en maorí: Aotearoa) é un país insular de Oceanía que se localiza no suroeste do océano Pacífico, formado por dúas grandes illas, a Illa Norte e a Illa Sur, xunto a outras moitas illas menores, destacando entre elas a Illa Stewart e as Illas Chatham. O Reino de Nova Zelandia tamén inclúe as Illas Cook e Niue (estados autónomos en libre asociación), e Tokelau.

Nova Zelandia, notable polo seu illamento xeográfico, está situada preto de 2000 quilómetros ao sueste de Australia no mar de Tasmania, e os seus veciños máis próximos ao norte son Nova Caledonia, Fidxi e Tonga. Debido a este longo illamento, no país desenvolveuse unha fauna endémica dominada polas aves, moitas das cales se extinguiron logo da chegada dos humanos e os mamíferos que introduciron sen ningún control^[3]. A maior parte da poboación neozelandesa é de ascendencia europea; os indíxenas maorís son a minoría máis numerosa^[4]. Os asiáticos e os polinesios tamén son minorías significativas, especialmente nas zonas urbanas. Aínda que ten tres idiomas oficiais, o máis falado con diferenza é o inglés^[5].

O xefe de Estado de Nova Zelandia é Carlos III, como rei de Nova Zelandia, e está representado por un gobernador xeral^[6], mentres que o poder executivo é exercido polo gabinete e o Primeiro Ministro. As súas cidades sitúanse entre as de mellor calidade de vida no mundo^[7]. Nova Zelandia é un país desenvolvido que se sitúa en lugares altos dentro de escalas internacionais sobre moitos temas, incluíndo a ausencia de corrupción, o nivel de educación e a liberdade económica, pero sen dúbida entre o que máis resalta, é no seu índice de desenvolvemento humano, que o sitúa sexto no mundo en 2012, e os seus índices de democracia, os cales sitúano na gran maioría das publicacións e estudos importantes como o país máis libre e co maior respecto aos dereitos civís no mundo^[8].

1. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para neozelandés.
2. ↑ Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo. p. 115. ISBN 84-8158-266-2. 
3. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome extinction
4. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome gruposetnicos
5. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome SpokenLanguage
6. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome reina
7. ↑ http://www.mercer.com/qualityofliving
8. ↑ PNUD (2013). hdr.undp.org, ed. ""Informe sobre Desenvolvemento Humano 2013"" (en castelán). Washington D.C. Estados Unidos. Arquivado dende o orixinal o 03 de xuño de 2013. Consultado o 27 de febreiro de 2014.