Portal:Irlanda

Null
Mapa de Irlanda Benvido ao Portal de Irlanda!
Fáilte go dtí Tairseach na hÉireann!
Welcome to the Ireland Portal!
Hailsin tae tha Airlann Portal!

Portal de Irlanda

Irlanda (Gl-Irlanda.ogg pronunciación ) (en irlandésÉire[ˈeː.ɾʲə] (AFI)Eire pronunciation.ogg escoitar; en inglésIreland[ˈaɪərlənd] ou [ˈɑrlənd] (AFI)En-us-Ireland.ogg escoitar), oficialmente República de Irlanda (Gl-República de Irlanda.ogg pronunciación ) (en irlandés: Poblacht na hÉireann; en inglés: Republic of Ireland) é un país do noroeste de Europa que forma parte da Unión Europea (UE). A súa capital é Dublín (en irlandés: Baile Átha Cliath e en inglés: Dublin). No ano 1949 declarouse o estado irlandés como a República de Irlanda (en inglés Republic of Ireland, en irlandés: Poblacht na hÉireann). Ás veces chámaselle coloquialmente a Illa esmeralda, facendo referencia á intensa cor verde dos campos irlandeses. Está no centro e sur da illa de Irlanda e ocupa a maior parte.

A Illa de Irlanda é polo seu tamaño a terceira illa de Europa e a vixésima do mundo. Atópase ao noroeste da Europa continental, no lado occidental do Mar de Irlanda, ao oeste da illa de Gran Bretaña, e atópase rodeada por centenares de illas menores e illotes. Dous países posúen soberanía sobre a illa, a República de Irlanda, un país independente, que ocupa aproximadamente cinco sextas partes da illa, e Irlanda do Norte, unha rexión administrativa do Reino Unido, que ocupa a sexta parte restante, no extremo nororiental da illa.

A illa de Irlanda está tradicionalmente dividida en catro rexións ou provincias: Leinster (irlandés: Laighin), Ulster (irlandés: Cúige Uladh), Connacht (irlandés: Connachta) e Munster (irlandés: An Mhumhain).

Artigo destacado

editar

O Alzamento de Pascua (en gaélico: Éirí Amach na Cásca) foi unha rebelión que tivo lugar en Irlanda durante a Pascua de 1916. O alzamento foi un intento de republicanos irlandeses co obxectivo de rematar co dominio Británico en Irlanda e establecer unha República Irlandesa nun momento no que o Imperio Británico estaba inmerso na Primeira Guerra Mundial. Foi a sublevación máis significativa que houbo en Irlanda tras a rebelión irlandesa de 1798.

Organizado polo Consello Militar da Irmandade Republicana Irlandesa, o alzamento durou dende o luns santo do 24 de abril ata o 30 de abril de 1916. Membros dos Voluntarios Irlandeses, liderados polo profesor e avogado Patrick Pearse, xunto co pequeno Exército Cidadán Irlandés de James Connolly e máis 200 membros da Liga das Mulleres, tomaron lugares clave en Dublín e proclamaron unha República Irlandesa independente de Gran Bretaña. Houbo algunhas accións máis en outras partes de Irlanda aínda que foron de escasa relevancia, agás o ataque aos barracóns da Policía Real Irlandesa en Ashbourne, no condado de Meath.

O Alzamento foi sufocado tras sete días de loita, e os seus líderes foron sometidos a consellos de guerra e posteriormente executados, pero tiveron éxito en facer que os políticos irlandeses volveran a tomar en consideración unha vía de republicanismo irlandés a través das armas.

O acontecemento acostuma interpretarse como o momento clave do proceso de independencia irlandesa, aínda que tamén marcou a división entre republicanismo e nacionalismo irlandés, que ata o momento aceptara a promesa dunha autonomía limitada baixo a Coroa británica. Tal autonomía fora plasmada na terceira Home Rule en Irlanda, ou Home Rule en inglés, aprobada en 1914 e suspendida durante a Primeira Guerra Mundial.

Lugar de interese

editar

Gaoth Dobhair (en inglés: Gweedore), é unha parroquia gaélicofalante que se atopa na costa atlántica do condado de Donegal, en Irlanda. É a meirande parroquia gaélicofalante de todo Irlanda, cunha poboación de 4.065 persoas (2002), e acolle os estudios rexionais do servizo de radio RTÉ Raidió na Gaeltachta no noroeste, así como tamén un campus externo da Universidade Nacional de Irlanda en Galway. Gaoth Dobhair atópase preto do punto máis elevado de Donegal, o monte Errigal, e inclúe as localidades de An Bun Beag, Doire Beag, Dún Lúiche, Croithlí e Bun an Leaca.

Gaoth Dobhair é principalmente coñecido por ser o berce da cultura de Irlanda, mantedor dos antigos costumes irlandeses, a música tradicional, o teatro, os deportes gaélicos e a lingua irlandesa como eixe fundamental da vida da poboación local.

Artigos bos e de calidade

editar Artigos de calidade (1): Alzamento de Pascua

Artigos bos (1): Lady Gregory


Imaxe destacada

editar

Megálito preto de Oldcastle, no condado de Meath.
Vexa o artigo Loughcrew.


...Arquivo
Biografía destacada

editar

James Augustine Aloysius Joyce, nado en Rathgar o 2 de febreiro de 1882 e finado en Zürich (Suíza) o 13 de xaneiro de 1941, foi un escritor irlandés, considerado un dos autores de maior relevancia do século XX. As súas obras máis coñecidas son o volume de contos Dublineses (1914) e as novelas Retrato do artista cando novo (1916), Ulises (1922) e Finnegans wake (1939).

A pesar de que Joyce viviu fóra do seu país natal a meirande parte da súa vida adulta, as súas experiencias irlandesas son esenciais na súa obra e fornécenlle toda a ambientación e moita parte da temática. O seu universo ficcional arráigase fortemente en Dublín e reflicte a súa vida familiar e sucesos, amizades e inimizades dos tempos da escola e da facultade. Desta forma, é un dos máis cosmopolitas e particularistas dos autores modernistas en inglés.

Sabías que...?

editar

Escudo histórico de Irlanda.


...Arquivo

Wikiproxecto Conflito Irlandés

Wikimedia Commons
Wikimedia Commons

Commons

Wiktionary
Wiktionary

no Galizionario

Wikiquote
Wikiquote

en Galicitas


From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in