Back Асоветтә Социалисттә Республикақәа Реидгыла Abkhazian Uni Soviet ACE Sowjetunie Afrikaans Sowjetunion ALS ሶቪዬት ሕብረት Amharic Unión de Republicas Socialistas Sovieticas AN Sofiet Gesamnung ANG الاتحاد السوفيتي Arabic لإتحاد السوڤياتي ARY الاتحاد السوفييتى ARZ
Kappon dagiti Sosialista a Republika ti Sobiet Dadduma a nagnagan Союз Советских Социалистических Республик Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik | |
|---|---|
| 1922–1991 | |
 Wagayway
.svg) Estado a Kayarigan
| |
| Napili a pagsasao: Пролетарии всех стран, соединяйтесь! (Pannakaisurat: Proletarii vsekh stran, soyedinyaytes'!) Ingles: Dagiti Agob-obra iti lubong, agkaykaysa! | |
| Nailian a kanta: "Nailian a Kanta iti Kappon ti Sobiet" (1944–1991) | |
.svg) Ti Kappon ti Sobiet kalpasan ti Maikadua a Sangalubongan a Gubat | |
| Kapitolio ken kadakkelan a siudad | Moscow |
| Sapasap a sasao | Ruso, ken dadduma pay |
| Relihion | Ateismo |
| Nagan dagiti umili | Sobiet |
| Gobierno | Kappon, Marxista–Leninista maymaysa a partido sosialista nga estado |
| Sapasap a Sekretario | |
• 1922–1952 | Joseph Stalin (immuna) |
• 1991 | Vladimir Ivashko (naudi) |
| Daulo iti Estado | |
• 1922–1938 | Mikhail Kalinin (immuna) |
• 1988–1991 | Mikhail Gorbachev (naudi) |
| Daulo iti Gobierno | |
• 1922–1924 | Vladimir Lenin (immuna) |
• 1991 | Ivan Silayev (naudi) |
| Lehislatura | Kangatuan a Sobiet |
| Sobiet iti Kappon | |
| Sobiet dagiti Nationalidad | |
| Historikal a panawen | Entregubat a paset ti panawen / Nalamiis a Gubat |
| 30 Disiembre 1922 | |
| 26 Disiembre 1991 | |
| Kalawa | |
| 1991 | 22,402,200 km2 (8,649,500 sq mi) |
| Populasion | |
• 1991 | 293047571 |
| Kuarta | Rublo ti Sobiet (руб) (SUR) (SUR) |
| Sona ti oras | UTC+2 to +13 |
| Kodigo ti panagtawag | 7 |
| TLD ti internet | .su2 |
| |
Ti Kappon ti Sobiet (Ruso: Советский Союз, tr. Sovetsky Soyuz), opisial a ti Kappon dagiti Sosialista a Republika ti Sobiet (USSR; Ruso: Сою́з Сове́тских Социалисти́ческих Респу́блик, tr. Soyuz Sovetskikh Sotsialisticheskikh Respublik; IPA: [sɐˈjus sɐˈvʲetskʲɪx sətsɨəlʲɪˈstʲitɕɪskʲɪx rʲɪsˈpublʲɪk] (
dengngen); naipangyababa iti Ingles kas ti СССР, SSSR), ket maysa idi a batay-linteg a sosialista nga estado nga adda idiay Eurasia iti nagbaetan ti 1922 ken 1991.
Ti Kappon ti Sobiet ket maysa idi a maymaysa a partido nga estado a tinurayan babaen ti Partido Komunista manipud idi nabangon aginggana idi 1990.[1] Maysa a kappon dagiti 15 subnational a republika ti Sobiet, ti estado ti Sobiet ket naipatakder babaen ti maysa a naisentro a nagato a gobierno ken ekonomia.
Ti Ruso a Rebolusion iti 1917 ket gapuanan ti panatuang ti Ruso nga Imperio. Kalpasan ti Ruso a Rebolusion, adda idi ti panagsagsagaba para iti bileg a nagbaetan ti partido a Bolshevik, nga indauloan babaen ni Vladimir Lenin, ken ti kontra-komunista a Puraw a tignay. Idi Disiembre 1922, dagiti Bolshevik ket nangabakda iti sibil a gubat, ken naporma ti Kappon manipud kadagiti panagtitipon ti Pederatibo a Sosialista a Republika ti Ruso a Sobiet, ti Transkaukasia a Sosialista a Pederatibo ti Sobiet a Republika, ti Ukraniano a Sosialista a Republika ti Sobiet and the Byelorussian Soviet Socialist Republic.
Kalpasan ti ipupusay ni Vladimir Lenin idi 1924, ni Joseph Stalin ket isu ti nagturay,[2] a nagidaulo it USSR babaen ti a programa ti panagindustrialisasion. Ni Stalin ket nangibangon ti maysa a naplano nga ekonomia.[2]
Idi Hunio 1941, ti Nasi nga Alemania ken dagiti kumaduanna ket rinautda ti Kappon ti Sobiet, a daytoy ti nangbettak ti di-mangriribo a tulag, a pinirmaan dayta naibaga a naaudi idi 1939. Kalpasan ti uppat a tawen a panakilablaban, ti Kappon ti Sobiet ket rimsua a kas dagiti dua a nalatak a bileg iti lubong, a ti maysa pay ket ti Estados Unidos.
Ti Kappon ti Sobiet ken dagiti bukodna a satelite nga estado ti Dumaya a Europa, a namammoan a kas ti Akindaya a Pagkaykaysaan, ket nakisuppiat iti Nalamiis a Gubat, daytoy ket ti maysa a nabayag a sangalubongan nga a prolonged global ideolohiko ken politiko a panagsagsagaba a kasupiatna ti Estados Unidos ken dagiti bukodna a Akinlaud a kumaduaan, a daytoy ket pinanawanna met laeng gapu ti panakaisangona iti panagrigat ti ekonomia ken dagiti domestiko ken ganganaet a yaalsa ti politika.[3][4] Iti naladaw a panawen ti 1980, ti naudi a daulo ti Sobiet a ni Mikhail Gorbachev ket nagpadas ti panagrepormana ti estado kadagiti annurotenna iti perestroika ken glasnost, ngem ti Kappon ti Sobiet narba ken daytoy ket pormal a natunaw idi Disiembre 1991 kalpasan ti napaay a kudeta ti Agosto.[5] Ti Ruso a Pederasion ket nagitultuloy kadagiti karbengan ken obligasionna.[6]
- ^ O'Laughlin, Bridget (1975). "Marxist Approaches in Anthropology" [Marxista a Panagarngian iti Antropolohia]. Annual Review of Anthropology (iti Ingles). 4: 341–370. doi:10.1146/annurev.an.04.100175.002013.
Roseberry, William (1997). "Marx and Anthropology" [Ni Marx ken Antropolohia]. Annual Review of Anthropology (iti Ingles). 26: 25–46. doi:10.1146/annurev.anthro.26.1.25. - ^ a b Service, Robert (2005). Stalin: A Biography [Stalin: Biograpia] (iti Ingles). Picador. ISBN 978-0-330-41913-0.
- ^ Holloway, David (1996). Stalin and the Bomb: The Soviet Union and Atomic Energy [Ni Stalin ken ti Bomba] (iti Ingles). Yale University Press. p. 18. ISBN 978-0-300-06664-7.
- ^ Turner 1987, p. 23
- ^ McLean, Iain (1996). Oxford Concise Dictionary of Poltics [Ti Ababa a Diksionario ti Oxford para iti Politiko] (iti Ingles). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-285288-5.
- ^ "Ti Rusia ket partido tattan kadagiti aniaman a Tulag a partido ti sidgud idi a Kappon ti Sobiet, ken agganganas kadagiti isu met laeng a karnbengan ken obligasion iti sigud a Kappon ti Sobiet, malaksid kadagiti nasken a panagbalbaliw, a kas ti panagala ti panagbalbaliw kadagiti gay-at ti teritorio. [...] Ti Ruso a pederasion ket agitultuloy ti legado a personalidad iti sigud a Kappon ti Sobiet ken isu ngarud a daytoy ket saan a husto a kasaruno nga Estado iti kapanunotan a naibagbaga. Dagiti sabali a sigud a Republika ti Sobiet ket simmarunoda nga Estado.", Dagiti Materiales ti Nagkaykaysa a Pagarian iti Internasional a Linteg 1993, BYIL 1993, pp. 579 (636).