Back Куба Abkhazian Kuba ACE Kuba Afrikaans Kuba ALS ኩባ Amharic Cuba AMI Cuba AN Cūba ANG क्यूबा ANP كوبا Arabic
Nagsasabtan: 22°00′N 80°00′W / 22.000°N 80.000°W
Republika ti Kuba República de Cuba (Espaniol) | |
|---|---|
 Wagayway
 Eskudo
| |
| Napili a pagsasao: Patria o Muerte (iti Espaniol) "Pagilian wenno Patay"[1] | |
| Nailian a kanta: La Bayamesa Kanta ti Bayamo [2] | |
 | |
| Kasasaad | kliente nga estado iti Estados Unidos |
| Kapitolio ken kadakkelan a siudad | Havana 23°8′N 82°23′W / 23.133°N 82.383°W |
| Opisial a sasao | Espaniol |
| Grupgrupo ti etniko | 65.1% Puraw, 10.1% Aprikano, 24.8% Mulato ken Mestiso[3] |
| Nagan dagiti umili | Kubano |
| Gobierno | Unitario a republika, Sosialista nga estado |
• Presidenta ken Primero | Miguel Díaz-Canel |
• Umuna a Bise Presidente | Salvador Valdés Mesa |
| Raúl Castro | |
• Presidente ti Nailian a Gimong | Esteban Lazo Hernández |
| Pannakawayawayas manipud iti Espania/Estados Unidos | |
| Oktubre 10, 1868 manipud iti Espania | |
• Nairangarang ti Republika | Mayo 20, 1902 manipud iti Estados Unidos |
| Enero 1, 1959 | |
| Kalawa | |
• Dagup | 109,884 km2 (42,426 sq mi) (Maika-105) |
• Danum (%) | negligible[4] |
| Populasion | |
• Karkulo idi 2010 | 11,241,894[4] (Maika-73) |
• Senso idi 2002 | 11,177,743[4] |
• Densidad | 102.3/km2 (265.0/sq mi) (Maika-106) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2010 |
• Dagup | $114.1 bilion (Maika-63) |
• Tunggal maysa a tao | $9,900 (Maika-86) |
| GDP (nominal) | Karkulo idi 2010 |
• Dagup | $57.49 bilion[3] (Maika-68) |
• Tunggal maysa a tao | $5,100[3][4][5] (Maika-90) |
| Gini (2000) | 38.0[6] kalalainganna |
| HDI (2013) |  0.815[7]nangato unay · Maika-44 |
| Kuarta | Pisos ti Kuba(CUP) Mabaliwan a pisos ti KUba[8] (CUC) |
| Sona ti oras | UTC−5 (CST) |
• Kalgaw (DST) | UTC−4 (CDT) |
| Pagmanehuan | kanawan |
| Kodigo ti panagtawag | +53 |
| TLD ti internet | .cu |
Ti Kuba, opisial a ti Republika ti Kuba, (Espaniol: República de Cuba) ket maysa nga isla a pagilian idiay Karibe. Ti pagilian iti Kuba ket buklenna ti kangrunaan nga isla iti Kuba, ti Isla de la Juventud, ken dagiti nadumaduma a purpuro. Ti Havana ket isu ti kadakkelan a siudad idiay Kubá ken ti kapitolio iti daytoy a pagilian. Ti Santiago de Cuba ket isu ti maikadua a kadakkelan a siudad.[9][10] Iti amianan ti Kuba ket naisanglad ti Estado Unidos (90 a milia ti kaadayona) ken ti Bahamas, Mehiko ket addaan iti laud, ti Is-isla ti Cayman ken Hamaika ket adda iti abagatan, ken Haiti ken ti Dominikano a Republika ket adda iti abagatan a daya.
Idi 1492, Christopher Columbus ket simmanglad ken tinuntonna ti isla a tattan ket tagikuaen ti Kubá, para iti Pagarian iti Espania. Ti Kuba ket nagtalinaed a teritorio iti Espania aginggana idi nagpatingga ti Espania–Amerikano a Gubat idi 1898, ekn nakaala ti pormal a panakawayawaya manipud iti Estados Unidos idi 1902. Ti maysa a narukop a demokrasia, a kaaduan nga iturayan dagiti radikal a politika ket rimsua, a pinatangken babaen ti Kubano a batay-linteg iti 1940, ngem daytoy ket napernekan idi 1952 babaen ti dati a presidente a ni Fulgencio Batista, ken naipatakder ti maysa nga autoritario turay, a daytoy ket nagpaadu kadagiti kadaksan, panagpasardeng kadagit politika ken panagpalad kadagiti pagalagadan ti ekomonia.[11][12] ni Batista ket kanungpalan a naikkat idi Enero 1959 babaen ti Hulio 26 a tignay, ken ti maysa a baro nga administrasion ket naipatakder babaen ni Fidel Castro, a babaen idi 1965 ket nagbalin a ti maysa a partido nga estado babaen ti napaungar a ti Partido Komunista ti Kuba, nga agturturay pay laeng iti tatta nga aldaw.
Ti Kuba ket pagtaengan ti sumurok a 11 a riwriw a tattao ken isu daytoy ti kaaduan ti populasion nga isla a pagilian idiay Karibe, ken isu pay ti kadakkelan babaen ti kalawa ti lugar. Dagiti tattao, kultura, ken dagiti tinawtawid ket nakaala manipud kadagiti nadumaduma a nagtaudan, a kas kadagiti aborihinal a Taíno ken Ciboney a tattao, ti panawen iti Espaniol a kolonialismo, ti pinakayammo iti Aprikano a tagtagabu ken ti kinaasidegna iti Estados unidos.
Ti Kuba ket addaan ti 99.8% a bilang dagiti makabasa ken makasurat,[3][13] ti nababa a bilang dagiti panakatay ti maladaga ngem dagiti dadduma a naparang-ay a pagilian,[14] ken ti natimbengan a panagnamnama ti biag iti 77.64.[3] Idi 2006, ti Kubá ket isu laeng ti agmaymaysa a pagilian a nakasabat ti WWF a panagilawlawag iti nasaranay a panagrangrang-ay; nga addaan ti maysa a ekolohikal a tugot iti basbassit ngem 1.8 hektarea tunggal maysa a tao ken maysa a Pagsurotan ti Panagrangrang-ay ti Nagtagitaon iti sumurok a 0.8 para iti 2007.[15]
- ^ "Cuban Peso Bills". Tengnga a Banko iti Kuba. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2009-03-07. Naala idi 2009-09-07.
- ^ "National symbols". Government of Cuba. Naala idi Septiembre 7, 2009.
- ^ a b c d e "CIA – The World Factbook". Cia.gov. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-10-24. Naala idi 2011-09-30.
- ^ a b c d Anuario Estadístico de Cuba 2010, Oficina Nacional de Estadísticas, República de Cuba. Naala idi Septiembre 30, 2011.
- ^ Ti pateg ket binukel ti kaasitgan a gasut.
- ^ "Cuba grapples with growing inequality". Reuters. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-09-17. Naala idi 21 Hulio 2013.
- ^ "Human Development Report 2014" (PDF). United Nations Development Programme. 2014. Naala idi 2014-07-24.
- ^ Manipud idi 1993 aginggana idi 2004 ti Doliar ti Estados Unidos ket inus-usar a kumaduaan ti pisos aginggana ti doliar ket nasukatan babaen ti mabaliwan a pisos
- ^ Thomas, Hugh (Marso 1971). Kubá; ti Panangkamat ti Kawayaan. New York: Harper & Row. ISBN 0-06-014259-6.
- ^ Thomas, Hugh (1997). Ti Tagabu a Komersio: Ti Sarita iti Atlantiko a Komersio ti Tagabu, 1440–1870. New York, NY: Simon & Schuster. ISBN 0-684-83565-7.
- ^ "Dagiti insao no Senador John F. Kennedy idiay Demokratiko a Pangrabii, Cincinnati, Ohio". John F. Kennedy Presidential a Biblioteka ken Museo – Jfklibrary.org. 1960-10-06. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-05-24. Naala idi 2010-11-07.
- ^ Thomas, Hugh (Marso 1971). Kuba; ti Panagkamat ti Kawayaan. New York: Harper & Row. p. 1173. ISBN 0-06-014259-6.
- ^ "unstats | Millennio a Panagituding". Mdgs.un.org. 2010-06-23. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-01-21. Naala idi 2010-11-07.
- ^ "CIA World Factbook". Cia.gov. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-02-07. Naala idi 2011-09-30.
- ^ Reporta ti sibibiag a planeta