Back Нил (псыхъо) ADY Nylrivier Afrikaans Nil ALS አባይ ወንዝ (ናይል) Amharic Río Nilo AN Nīl ANG नील नदी ANP نهر النيل Arabic ܢܝܠܘܣ ARC لواد د النيل ARY
| Nilo | |
|---|---|
 Ti karayan Nilo idiay Uganda | |
 | |
| Lokasion | |
| Pagpagilian | Ehipto, Sudan, Abagatan a Sudan, Etiopia, Uganda, Kongo, Kenya, Tanzania, Rwanda, Burundi, Eritrea |
| Dagiti nagruna a siudad | Jinja, Juba, Khartoum, Cairo |
| Pisikal a pakaidumdumaan | |
| Taudan | Puraw a Nilo |
| - lokasion | Rwanda |
| - nagsasabtan | 02°16′56″S 29°19′53″E / 2.28222°S 29.33139°E |
| - kangato | 2,700 m (8,900 ft) |
| Maika-2 a taudan | Asul a Nilo |
| - lokasion | Danaw Tana, Etiopia |
| - nagsasabtan | 12°02′09″N 037°15′53″E / 12.03583°N 37.26472°E |
| Sabangan | Baybay Mediteraneo |
- lokasion | Ehipto |
- nagsasabtan | 30°10′N 31°09′E / 30.167°N 31.150°ENagsasabtan: 30°10′N 31°09′E / 30.167°N 31.150°E |
- kangato | Pantar ti baybay |
| Kaatiddog | 6,853 km (4,258 mi) |
| Kadakkel ti labneng | 3,400,000 km2 (1,300,000 sq mi) |
| Kaakaba | |
| - kaadu | 2.8 km (1.7 mi) |
| Kaadalem | |
| - natimbeng | 8–11 m (26–36 ft) |
| Panagayus | |
| - natimbeng | 2,830 m3/s (100,000 cu ft/s) |
Ti Nilo (Arabiko: النيل, an-Nīl; Taga-ugma nga Ehipsio: Iteru & Ḥ'pī; Koptiko nga Ehipsio: ⲫⲓⲁⲣⲱ, P(h)iaro; Amariko: ዓባይ, ʿAbbai) ket maysa a nangruna nga agay-ayus iti amianan a karayan idiay amianan a daya ti Aprika, a sapasap a naipanunotan a kas ti kaatiddogan a karayan iti lubong.[1] Daytoy ket 6,650 km (4,130 milia) ti kaatiddogna. Daytoy ket agay-ayus kadagiti sangapulo a pagilian ti Sudan, Abagatan a Sudan, Burundi, Rwanda, Demokratiko a Republika ti Kongo, Tanzania, Kenya, Etiopia, Uganda ken Ehipto.[2]
Ti Nilo ket addaan kadagiti dua a nangruna a tributario, ti Puraw a Nilo ken Asul a Nilo. Ti Puraw a Nilo ket at-atiddog ken mapan idiay Nalatak a Dandanaw a rehion ti tengnga nga Aprika, a ti kaadaywan a taudan ket saan pay nga ammo ngem mabalin a mabirukan idiay Rwanda wenno Burundi. Agpaamianan nga agyos idiay Tanzania, Danaw Victoria, Uganda ken Abagatan a Sudan. Ti Asul a Nilo ket isu ti taudan kadagiti kaaduan a danum ken ti nalames a daga. Daytoy ket mangrugi idiay Danaw Tana idiay Etiopia iti 12°02′09″N 037°15′53″E / 12.03583°N 37.26472°E ken agayos idiay Sudan manipud iti abagatan a daya. Dagiti dua a karayan ket agsabatda idiay asideg ti Sudanes a kapitolio ti Khartoum.
Ti akin-amianan a paset ti karayan ket agayus ti gangani nga adda amin idiay desierto, manipud idiay Sudan a mapan idiay Ehipto, ti pagilian a ti sibilisasionna ket nagtaltalek iti daytoy a karayan manipud kadagiti taga-ugma a pananwen. Kaaduan kadagiti populasion ken siudad idiay Ehipto ket maisanglad kadagitoy a paset ti tanap ti Nilo nga amianan ti Aswan, ken gangani amin a kultural ken naipakasaritaan a lugar ti Taga-ugma nga Ehipto ket mabirukan ti igid ti karayan. Ti Nilo ket agpatingga iti maysa a dakkel a delta a maatianan idiay Baybay Mediteraneo.
- ^ "Karayan Nilo". Encyclopædia Britannica.
- ^ Oloo, Adams (2007). "Ti Panagsukimat para iti Pagtitinulongan kadagiti Suppiatan ti Danum ti Nilo: Ti Kaso para iti Eritrea" (PDF). Panagrepaso ti Aprikano a Sosiolohiko. 11 (1). Naiyarkibo manipud iti kasisigud (PDF) idi 2011-09-27. Naala idi 25 Hulio 2011.