Organismo

Iti biolohia, ti maysa nga organismo ket ti aniaman nga agkakasigkay a sibibiag a sistema (a kas ti ayup, fungus, mikro-organismo, wenno mula). Iti saan a basbassit a sumagmamano a porma, amin a kita dagiti organismo a makabael iti panagsungbat iti panagtignay, reproduksion, idadakkel ken panagrang-ay, ken ti panagtaripato iti homeostasis a kas maysa a natalinaay a sibubukel.

Ti maysa nga organismo ket mabalin nga uniselular (maymaysa a selula) wenno, iti kaso a kas dagiti tao, buklen dagiti trilion kadagiti selula a naigrupo kadagiti naipangpangruna a kulapot ken dagiti organo. Ti termino a multiselular (adu a selula) ket mangipalawag ti aniaman nga organismo a buklen dagiti ad-adu ngem maysa a selula.

Amin dagiti sibibiag nga organismo iti Daga ket nabingbingayda kadagiti eukariote ken dagiti prokariote a naibatay ti kaadda wenno kaawan kadagiti husto a pagtengngaan kadagiti selulada. Dagiti prokariote ket mangirepresenta kadagiti dua a nagsisina a dominio, ti Bakteria ken Archaea. Dagiti eukariotiko nga organismo, nga adda dagiti nabedbedan iti kulanit a tengnga ti selula, ket aglaon pay kadagiti organulo, a nainganan kadagiti mitochondria ken (iti mulmula) kadagiti plastid, sapasap dagitoy a naipanpanunotan a nagtaud manipud iti endosimbiotiko a bakteria.^[1] Dagiti [fungus]], dagiti ayup ken dagiti mula ket kas pagarigan dagiti sebbangan a eukariote.

Idi 2002 ni Thomas Cavalier-Smith ket nangisingasing ti maysa a klado, Neomura, a naigrupo dagitoy ti Archaea ken Eukaria. Ti neomura ket naipanpanunotan a nagggapu manipud iti Bakteria, a kaaduan a naisangsangayan manipud iti Aktinobakteria.^[2] Kitaen ti Pannakaisanga nga urnos ti maipapan ti bakteria a pila.