Historio di Italia

Ica artiklo bezonas revizo gramatikala. – Ka vu povas helpar ni revizar ica artiklo?

L'unesma atesti pri habitado di moderna homi en Italia evas de cirkume 43.000 yari ante nun. Tamen, la maxim anciena atesti trovita pri habitado da hominidi evas de 850 mil yari ante nun. Homo neanderthalensis habitis la peninsulo cirkume 200 mil yari ante nun. Bronz-epoko en Italia komencis cirkume 1500 aK, probable korespondanta al arivo dil unesma populi qui parolis Indo-Europana lingui: l’Etruska civilizuro en central Italia, Greki (qui kreis kolonii sude de la peninsulo de la 8ma til la 5ma yarcenti aK, ed altri.

Latini, populo qua origine habitis la regiono "Lazio", e lua linguo Latina, konquestis e dominacis tota peninsulo Italiana dum la triesma yarcento aK. Romana republiko, e pose Romana imperio dominacis Italia e vasta regioni di Europa, Proxim Oriento e nordal Afrika dum multa yarcenti, ed influis la kulturo e civilizuro di westal Europa, inkluzite la posa difuzo ed ofical adopto di Kristanismo kom statala religio dum la 4ma yarcento.

La dekado di Romana Imperio dil Ocidento dum fino di la 5ma yarcento e la revoko di Romulus Augustulus en 476 indikas la fino di Antiqueso. Lombardi kreis la rejio Italia, tamen parti de la peninsulo restis sub Bizancana administrado ed influo til la 11ma yarcento. Lombarda rejio enkorpigesis a Francia e pose a Santa Romana Imperio. Tamen l'expanso di urbo-stati, nome povoza marala republiki Venezia e Genova dum Mezepoko efektigis politikala fragmentigo. Fine, pos funesta Italiana militi, la peninsula partigesis inter granda povi de frua moderna Europa, Hispania ed Austria, e lasta faligita sub Franca imperio di Napoleon la 1ma, Papala stati esis reducita a la kontrolo di santa sideyo en Roma.

Kun l'expanso di nacionalismo e l'ideo di naciono stato dum 19ma yarcento, la peninsulo esis unigita dum lasta 19ma yarcento. La nova Rejio Italia, establisita en 1861, quick modernigesis ed organizis larja koloniala imperio, koloniigis parti di Afrika e regioni alonge Mediteraneo. Tamen, multa regioni di lor yuna naciono (nome, lua sudo) restis rurala e povra, inicianta la diasporo italiana. Membro di vinkanta federata povi dum unesma mondomilito, Italia vinkis lua historiala enemiko, Austrian imperio. Balde pose, tamen, la liberala stati krulis a social agiteso; la fashisti, duktanta da Benito Mussolini, prenis la povo e kreis autoritatoza diktatoreso. Italia federis kun Nacional-socialista Germania e Japonia dum la duesma mondomilito, falanta en sangoza interna milito en 1943, kun fashista sedicio fine vinkita en printempo 1945.

En 1946, kom rezulto di referovoto pri nova konstituco, la monarkio abolisesis^[1]. La nova republiko proklamesis ye la 2ma di junio 1946. Dum la yari 1950a e 1960a, Italia vidis periodo di rapida modernigo e sustenita ekonomiala developo, surnomizita "Italiana miraklo ekonomiala". La lando, rivenita a internacionala politiko inter westala demokratika povi, juntita Europana Ekonomiala Komunitato (qua transformesis pose en Europana Uniono), Unionita nacioni, NATO, G7 ed Organizuro por ekonomikala kooperado e developado. Italia klasifikesas nun kom importanta Europana povo^{[2][3][4][5][6]}.

1. ↑ History of ITALY - Publikigita da Historyworld.net. URL vidita ye 24ma di aprilo 2010. 
2. ↑ jstor.org - Publikigita da Links.jstor.org. URL vidita ye 24 April 2010. 
3. ↑ foreignaffairs.org| Ben W. Heineman, Jr., and Fritz Heimann speak of Italy as a major country or "player" along with Germany, France, Japan, and the United Kingdom, in "The Long War Against Corruption".
4. ↑ M. De Leonardis, Il Mediterraneo nella politica estera italiana del secondo dopoguerra, Bologna, Il Mulino, 2003, p. 17
5. ↑ carabinieri.it - Publikigita da Google. URL vidita ye 24 April 2010. 
6. ↑ books.google.com  Publikigita da Google Books.  Dato di publikigo: 1998.  URL vidita ye 24 April 2010.