Malaysia

Artikel iki ditulis nganggo basa krama.

ꦩꦭꦻꦱꦶꦪ Malaysia
Gendéra Coat of arms
Motto: "Bersekutu Bertambah Mutu"[1] "Manunggal Nambah Kaunggulan"
Gunagita: 'Negaraku
Malaysia in    ASEAN
Kuthagara	Kuala Lumpur 3°8′N 101°41′E / 3.133°N 101.683°E / 3.133; 101.683 Putrajaya (administratif) 2°56′35″N 101°41′58″E / 2.9430952°N 101.699373°E / 2.9430952; 101.699373
Brehakutha	Kuala Lumpur 3°8′N 101°41′E / 3.133°N 101.683°E / 3.133; 101.683
Jawatbasa	Melayu Malaysia[2]
Basa resmi	Latin
Basa sing diakoni	Inggris lan Cina
Budayawangsa (2023[3])	69.7% Melayu 22.9% China  6.6% Indhi  1.0% Liya-liyane
Agama	63.5% Islam (resmi)[4] 18.7% Buddha  9.2% Kristen  6.1% Hindu  0.9% Liyane  0.7% Ora nduwe agama[5]
Wangsanama	Wangsa Malaysia
Papréntahan	Monarki Konstitusional
• Yang di-Pertuan Agong	Ibrahim saking Johor
• Nayakotama	Anwar Ibrahim
Paukumkaryan	Parlemen
• Ucagreha	Dewan Negara (Senat)
• Nicagreha	Dewan Rakyat (House of Representatives)
Kamardikan  saka Karajan Manunggal
• Mardhika saka Federasi Malaya	31 August 1957[6]
• Sarawak Self-government	22 July 1963
• Cobbold Commission	17 January 1962
• Malaysia Act 1963	31 July 1963
• North Borneo Self-government	31 August 1963
• Malaysia Mardhika	16 September 1963
• Singapura Mardhika	9 August 1965
• Deklarasi ASEAN	8 August 1967
Pijembar
• Gunggung	332.370 km2 (128.329 sq mi) (66th)
• Banyu (%)	0.3
Population
• Pikira-kira 2024	34,564,810[7] (44th)
• Cacahjiwa 2020	32,447,385[8]
• Ketebdunung	92/km2 (238.3/sq mi) (116th)
GKK  (ITK)	Pikira-kira 2018
• Gunggung	$1.002 trillion[9] (26th)
• Saben wong	$30,858[10] (41st)
GKK  (angka)	Pikira-kira 2018
• Gunggung	$364.919 billion (38th)
• Saben wong	$11,237 (62nd)
Gini (2009)	46.3[11] dhuwur
IPM (2015)	0.789[12] dhuwur · 59th
Artacihna	Ringgit (RM) (MYR)
Laladan wektu	UTC+8 (MST)
• Mangsa ketiga (AKK)	UTC+8 (not observed)
Rupa titimangsa	dd-mm-yyyy
Nyetir ing	left
Kodhé bèl	+60
TLD internèt	.my

Malaysia punika satunggalipun nagari ingkang dumunung ing Asia Kidul Wétan, dipunjumenengaken ing taun 1963. Malaysia gadhah padunung saking manéka warni suku lan budaya. Malaysia dados salah satunggalipun nagari persemakmuran karajan Inggris. Malaysia awujud nagari fédherasi ingkang kapérang dados 13 wewengkon praja lan 3 pasekutonan. Kutha krajan nagari Malaysia inggih punika Kuala Lumpur, bilih Putrajaya dados punjering papréntahan pasekutonan. Gunggungipun padunung Malaysia langkung saking 34 yuta tiyang.^[13] Negari Malaysia dipunpisahaken ing kalih wewengkon Malaysia sisih kilèn lan Malaysia sisih wétan, dipunpisahaken déning Kapuloan Natuna, wewengkon Indonésia ing Laut Cina Kidul.^[13]

Malaysia ingkang sisih kilèn asring sinebat Semenajung Malaya. Wewengkon Malaysia ingkang sisih wétan lan dados wewengkon ingkang paling wiyar kapérang dados kalih laladan papréntahan (satingkat provinsi), inggih punika Sarawak lan Sabah. Malaysia dipunlangkungi gugusan pagunungan ingkang panjang ing Malaysia ujung. Wewengkon Malaysia sisih kilèn kalebet wewengkon ingkang kathah padunungipun tinimbang sisih wétan. Malaysia sisih kilèn ugi dados punjering papréntahan. Malaysia sisih wétan taksih awujud laladan ingkang taksih dipunkupengi alas bawera. Kirang langkung 15 % padunung Malaysia gesang ing wewengkon punika. Malaysia wewatesan kaliyan Thailand, Indonésia, Singapura, Brunei, lan Filipina.^[13]

Malaysia punika dados nagari perintis ASEAN lan ugi ndhèrèk ing manéka organisasi internasional, kados PBB.^[14][15] Amargi Malaysia naté dipunjajah Inggris, Malaysia ugi dados anggota Nagara-Nagara Persemakmuran.^[16] Malaysia ugi dados anggota D-8.^[17]

1. ↑ "Malaysian Flag and Coat of Arms". Malaysian Government. Diarsip saka sing asli ing 22 Oktober 2013. Dibukak ing 9 Sèptèmber 2013.
2. ↑ "Federal Constitution [As of 1 November 2010]" (PDF). Attorney General's Chamber of Malaysia. Diarsip saka sing asli (PDF) ing 10 October 2017. Dibukak ing 10 Novèmber 2017.
3. ↑ "Current Population Estimates Malaysia 2016–2017". Department of Statistics, Malaysia. Dibukak ing 14 Juli 2017.
4. ↑ "The States, Religion and Law of the Federation" (PDF). Constitution of Malaysia. Judicial Appointments Commission. Diarsip saka sing asli (PDF) ing 2016-02-02. Dibukak ing 29 Oktober 2017. Islam is the religion of the Federation; but other religions may be practised in peace and harmony in any part of the Federation.
5. ↑ "Population Distribution and Basic Demographic Characteristic Report 2010 (Updated: 05/08/2011)". Department of Statistics, Malaysia. 29 Juli 2011. Dibukak ing 11 Juni 2018.
6. ↑ Mackay, Derek (2005). Eastern Customs: The Customs Service in British Malaya and the Opium Trade. The Radcliffe Press. kc. 240–. ISBN 978-1-85043-844-1.
7. ↑ "Current Population Estimates, Malaysia, 2016–2017". Department of Statistics, Malaysia. 14 Juli 2017. Dibukak ing 11 Juni 2018.
8. ↑ Masalah sitiran: Tenger <ref> ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jeneng Population
9. ↑ "IMF economies data – GDP".
10. ↑ "IMF economies data – GDP per capita".
11. ↑ "Gini Index". World Bank. Dibukak ing 11 Januari 2018.
12. ↑ "2015 Human Development Report" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. Dibukak ing 15 Dhésèmber 2015.
13. ↑ ^{a b c} CIA. The World Fact Book: Malaysia Archived 2019-01-06 at the Wayback Machine.. Dipunakses 5 Fèbruari 2013.
14. ↑ Tinjauan Archived 2002-11-11 at the Wayback Machine.. Perhimpunan Bangsa-bangsa Asia Tenggara. Dipunakses tanggal 12 Fèbruari 2013.
15. ↑ Daftar Nagara Anggota. PBB. Dipunakses tanggal 12 Fèbruari 2013
16. ↑ Anggota. Sekretariat Persemakmuran. Dipunakses tanggal 12 Fèbruari 2013.
17. ↑ Kementerian Luar Negeri, Turki. Fakta dan Gambar D-8. Dipunakses ing 12 Fèbruari 2013.