Retorik

Retorik (drpd akar bahasa Yunani: ῥήτωρ; rhêtôr, pemidato, guru) merupakan seni atau teknik memujuk melalui bahasa lisan, visual atau tulisan. Definisi retorik sudah diperluas sejak retorik dijadikan satu bidang kajian di universiti. Oleh itu, retorik klasik (iaitu yang didefinisikan di atas) berbeza dengan retoik komtemporari yang turut melibatkan analisis teks tulisan dan visual.

Retorik klasik diajar dalam sastera liberal asal dan trgolong dalam trivium. Dalam zaman purba dan pertengahan, kajian tatabahasa menekankan penggunaan bahasa yang betul, tepat, memuaskan dan berkesan dalam pengkajian dan kritikan karya sastera. Logik pula menekankan ujian dan penciptaan ilmu baru melalui proses soal dan jawab. Manakala retorik menekanan kaedah memujuk dalam tempat awam dan politik, seperti Dewan Perhimpunan atau Mahkamah. Retorik banyak digunakan dalam masyarakat demokratik dengan prinsip kebebasan bersuara, kebebasan berpersatuan dan kebebasan politik.

Konsep retorik telah diperluas daripada bidang politik, undang-undang, hubungan awam, melobi, pemasaran dan pengiklanan kepada bidang lain seperti kemanusiaan, agama, sains sosial, kewartawanan, sejarah ,kesusasteraan, kartografi dan seni bina.

Retorik juga ialah seni pengucapan yang berkesan untuk meyakinkan audiens atau khalayak. Dalam kata lain, retorik merujuk kepada pemakaian bahasa yang berkesan untuk meyakinkan serta menarik perhatian audiens terhadap sesuatu yang disampaikan dalam ucapan mahupun penulisan. Dengan itu, adakalanya retorik dianggap sebagai pemakaian bahasa yang tidak mempunyai keikhlasan daripada penutur. Senada dengan itu, retorik bukan semata-mata mengenai gaya bahasa tetapi juga merupakan sebahagian daripada tulisan atau ucapan yang tersusun dalam satu wacana. Sementara itu, retorik berminat dalam cara memujuk khalayak dengan cara merealisasikan pelbagai jenis wacana yang meyakinkan, (Jesus M. Larrazabal dan Kepa Korta, 2015). Oleh itu, retorik bukan sahaja penting untuk mengemukakan penghujahan, tetapi juga untuk menghasilkan, menganalsis dan menilai bentuk wacana yang digunakan untuk memujuk, (Jesus M. Larrazabal dan Kepa Korta, 2015). Di samping itu, penggunaan retorik dapat mendorong tindakan sosial (Hauser 2002: 3) melalui wacana teks yang memikatkan danmenyakinkan khalayak.