Professjoni

Professjoni hija okkupazzjoni stabbilita permezz ta’ taħriġ edukattiv speċjalizzat, bl-għan li jingħataw pariri u jiġi pprovdut servizz b’mod oġġettiv u mingħajr kunflitt ta’ interessi lill-oħrajn, għal kumpens dirett u definit, lil hinn għalkollox mill-aspettattiva ta’ gwadann kummerċjali ieħor.^[1] It-tradizzjoni Medjevali u moderna bikrija kienet tirrikonoxxi tliet professjonijiet biss: id-divinità, il-mediċina u d-dritt, li kollettivament kienu jissejħu l-“professjonijiet tal-imgħallma”.^[2][3][4] Professjoni mhix sengħa u mhix industrija.^[5][6]

It-terminu professjoni hija forma mqassra tal-kunċett ta’ professjoni liberali, li oriġina mill-kunċett Franċiż profession libérale. Fis-sekli 19 u 20, it-terminu ssellef kemm-il darba. Fil-qasam tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni Ewropea, eżattament fid-Direttiva 2005/36/KE dwar ir-Rikonoxximent tal-Kwalifiki Professjonali, il-“professjonijiet liberali” huma “dawk il-professjonijiet li jiġu pprattikati abbażi ta’ kwalifiki professjonali rilevanti b’mod personali, responsabbli u indipendenti professjonalment minn dawk li jipprovdu servizzi intellettwali u kunċettwali fl-interess tal-klijent u tal-pubbliku”.

Xi professjonijiet ivarjaw kemxejn bħala status u poter, iżda l-prestiġju tagħhom ġeneralment jibqa’ stabbli tul iż-żmien, anke jekk il-professjoni jibda jkollha iktar rekwiżiti ta’ studju u ta’ edukazzjoni formali.^[7] Iktar reċentement id-dixxiplini bħal pereżempju l-arkitettura ġew formalizzati u issa jirrikjedu perjodi twal ta’ studju bl-istess mod.^[8]

Għalkemm il-professjonijiet jistgħu jgawdu minn status u prestiġju pubbliku relattivament għoljin, mhux il-professjonisti kollha jaqilgħu salarji għoljin, u anke fi ħdan professjonijiet speċifiċi jeżistu differenzi sinifikanti fis-salarji. Fid-dritt, pereżempju, avukat tad-difiża korporattiv li jaħdem bis-siegħa jaf jaqla’ diversi drabi iktar dak li jaqla’ prosekutur jew difensur pubbliku.

1. ^ "What is a Profession? | Professions Professionals Professionalism - Australian Council of Professions (ACoP)". www.professions.org.au. Miġbur 2021-07-05.
2. ^ Popat, Nitin. Introduction to Accounting. ISBN 9781329911642.
3. ^ Perks, R.W.(1993): Accounting and Society. Chapman & Hall (London); ISBN 0-412-47330-5. p. 2.
4. ^ Fisher, Redwood, ed. (August 1846). "Statistics of the State of New-York". Fisher's National Magazine and Industrial Record. 3 (3): 234.
5. ^ Colman, Richard (2021-07-05). "Medicine is a profession not a trade" (bl-Ingliż). Ċitazzjoni journal għandha bżonn |journal= (għajnuna)
6. ^ The Industrial and Labour Law Digest, 1926-1959, Annotated 668; Sharma and Goyal, Hospital Administration And Human Resource Management, 5th Ed, PHI Learning, p. 445.
7. ^ Fossum, John; Moore, Michael (December 1975). "The stability of longitudinal and cross-sectional occupational prestige rankings". Journal of Vocational Behavior. 7 (3): 305–311.
8. ^ Ideas and Beliefs in Architecture and Industrial design: How attitudes, orientations and underlying assumptions shape the built environment. Oslo School of Architecture and Design. ISBN 82-547-0174-1.