Analoge computer

Een analoge computer is een op analoge elektronische of mechanische componenten gebaseerd rekenapparaat dat een aantal functies zoals optellen, vermenigvuldigen, integreren en differentiëren kan uitvoeren.

De eerste analoge computer was waarschijnlijk het Mechanisme van Antikythera, daterend van ca. 100–200 v.Chr. Een latere vorm van een mechanische analoge computer is de rekenliniaal, ontwikkeld vanaf 1620, de planimeter of de Wilbur machine. Mechanische computers worden niet meer toegepast.

Elektronische analoge computers werden onder andere toegepast bij het analyseren en simuleren van regelsystemen. Ook werden analoge computers veel toegepast in de richtsystemen van kanonnen op zowel oorlogsschepen als op forten, in de bomrichtmiddelen in bommenwerpers of in geleidingssystemen van raketten (bijvoorbeeld Nike-Hercules maar ook de V2).

• De invoergegevens van een analoge computer bestaan uit (regelbare) stroombronnen of spanningsbronnen die een analoge waarde representeren (bijvoorbeeld hoogte of druk). Een spanningsbron kan bijvoorbeeld een variabele weerstand of potentiometer zijn die afhankelijk van de stand van een mechanische hoekverdraaiing een overeenkomstige analoge spanning levert waarbij dus spanning evenredig of analoog is aan de hoekverdraaiing.
• De aritmetische componenten (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, integreren en differentiëren) zijn elektronische schakelingen opgebouwd uit onder andere operationele versterkers (op-amps), condensatoren en weerstanden. De werking van de aritmische of rekenkundig component wordt in grote mate bepaald door de manier van terugkoppeling (feedback) in het elektronische circuit.
• de programmering bestaat uit het met elkaar verbinden van de diverse onderdelen en het instellen van parameters door het instellen van potentiometers.
• de uitvoer wordt (vaak als functie van de tijd) met behulp van een X-Y-plotter op papier gezet, met een spanningsmeter of een oscilloscoop afgelezen of gebruikt voor de sturing/instelling van systemen via servo's (bijvoorbeeld kraan verder open of een kanon verder omhoog richten).