Barbarijse slavenhandel

Barbarijse slavenhandel was de handel in slaven van de 16e tot in de 19e eeuw in gebieden aan de Barbarijse kust van Noord-Afrika. Het betrof het sultanaat Marokko en plaatsen in het latere Algerije, Tunesië en het westelijk deel van Libië.^[1]

Het westelijke deel van de Barbarijse gebieden viel onder de heerschappij van de Marokkaanse dynastieën en het oostelijke deel van de Barbarijse gebieden viel onder de heerschappij van het Ottomaanse Rijk, maar genoot officieus een grote autonomie. Op de slavenmarkten aldaar werd gehandeld in uit Europa en Sub-Saharaans Afrika geroofde mensen. Er werd geen onderscheid gemaakt naar ras of religie; slaven in Noord-Afrika konden zwart zijn, bruin of wit; christen, Jood of moslim. De Europese slachtoffers werden aangevoerd door piraten vanuit de kustplaatsen van Italië, Spanje, Portugal, Frankrijk, Nederland, Engeland, Ierland tot zelfs IJsland toe. Mannen, vrouwen en kinderen werden gevangengenomen in zulke mate dat sommige kuststreken ontvolkt werden.

De Barbarijse slavenhandel bloeide in dezelfde tijd dat ook de trans-Atlantische slavenhandel vanuit Afrika economisch van groot belang was. De context van de slavenhandel in Barbarije was eerder vaak de eeuwenoude christen-moslimvete. Moslims veroverden, martelden, en executeerden christenen of maakten ze tot slaaf; christenen deden precies hetzelfde. Een verschil was dat de moslims meestal toestonden dat joden en christenen hun religie behielden, terwijl door christenen in het algemeen werd verlangd dat hun gevangenen kozen tussen zich bekeren of sterven. Een aanzienlijk deel van de Barbarijse zeerovers dat actief was als slavenhaler was in feite Engels, Hollands, Grieks of Italiaans. Het waren zogenoemde 'renegaten' die zich tot de islam hadden bekeerd.

Volgens de Amerikaanse historicus Robert C. Davis zijn naar schatting tussen 1530 en 1780 tussen de 1.000.000 en 1.250.000 Europese slaven verhandeld. Deze aantallen zijn gebaseerd op schattingen en aannames, maar ook andere historici noemen een aantal van 1 miljoen plausibel.^[2] Na de Barbarijse oorlogen verloren de Noord-Afrikaanse slavenmarkten snel aan belang. De Franse verovering van Algerije in de jaren 1830 maakte definitief een einde aan handel in Europese slaven.

1. ↑ Dick Harrison, De Barbarijse zeerovers en hun christenslaven. Historiek (28 december 2019).
2. ↑ NRC-factcheck 19 juli 2016, Meer Europese slaven in Noord-Afrika dan in de VS, geraadpleegd op 02-07-2020