Het behaviorisme (afgeleid van Engels: behavior = gedrag) is een stroming binnen de wetenschapsfilosofie die zich uitspreekt over het onderzoeksdomein en de onderzoeksmethoden van de psychologie. Het behaviorisme is dus een filosofie achter de psychologie.
Behaviorism is not the science of human behavior; it is the philosophy of that science. (B.F. Skinner, 1974)[1]
Binnen het behaviorisme bestaan verschillende stromingen. Een aantal uitgangspunten zijn echter gemeenschappelijk:
- Het onderzoeksdomein van de psychologie is het gedrag van mensen en dieren. Niet alleen uiterlijk gedrag, maar ook innerlijke gebeurtenissen (gedachten, gevoelens) kunnen benaderd worden als gedrag. Het onderzoekssubject is het organisme in zijn omgeving.
- De onderzoeksmethode van de psychologie is die van de natuurwetenschappen: experimenteel en ander empirisch wetenschappelijk onderzoek. Introspectie hoort daar niet bij.
- De psychologie gaat hierbij op zoek naar functionele verbanden tussen gedrag en omgeving, niet naar structuren en andere mentalistische zaken. Daarbij wordt gezocht naar hoe gedrag en gewoonten tot stand komen, geleerd worden.
- De doelen van de psychologie zijn voorspellen en controleren (of beïnvloeden) van gedrag. Dit staat in tegenstelling tot het beschrijven en verklaren van mentale of psychische toestanden door andere stromingen.
Psychology as the behaviorist views it is a purely objective experimental branch of natural science. Its theoretical goal is the prediction and control of behavior. ... My goal is not 'the description and explanation of states of consciousness as such'. (John Watson, 1913)[2]
Psychologie wordt door het behaviorisme dan ook kortweg gedefinieerd als de wetenschappelijke studie van gedrag.
- ↑ B.F. Skinner: About behaviorism. New York: Alfred A. Knopf, 1974. ISBN 0394492013
- ↑ (en) John Watson (1913). Psychology as the behaviorist views it. Psychological Review 20 (2): 158-177. DOI:10.1037/h0074428.