Blattodea

Blattodea Fossiel voorkomen: Laat-Jura – heden
De bleke kakkerlak (Ectobius pallidus)
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Arthropoda (Geleedpotigen) Klasse: Insecta (Insecten) Infraklasse: Neoptera (Nieuwvleugeligen) Superorde: Dictyoptera (Kakkerlakachtigen)
Orde
Blattodea Wattenwyl, 1882
Synoniemen
Blattaria (alleen kakkerlakken)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Blattodea op Wikispecies
Portaal    Biologie Insecten

Blattodea vormen een orde van sociale insecten, waartoe de kakkerlakken en termieten worden gerekend. In het verleden werden termieten ingedeeld als een aparte orde (Isoptera), maar aan de hand van genetische gegevens blijken ze onderdeel te zijn van de kakkerlakken-clade. Termieten worden tegenwoordig beschouwd als een sterk gespecialiseerde familie van sociaal levende kakkerlakken.^[1] De kakkerlakken zonder de termieten vormen een parafyletische groep, ook wel aangeduid als Blattaria.

Kakkerlakken zijn afgeplatte, vaak donkergekleurde insecten met min of meer verharde voorvleugels. Ze hebben lange, draadvormige voelsprieten en een paar korte, gesegmenteerde aanhangsels (cerci) aan het achterlijf. Termieten zijn bleker van kleur, hebben een zachter lichaam en leven in zeer georganiseerde kolonies. Een belangrijke overeenkomst tussen de twee groepen betreft het relatief sociale gedrag: veel vertegenwoordigers van Blattodea leven vaak in grote aantallen in groepen en tolereren elkaar in verschillende stadia.

Er zijn ongeveer 7500 soorten Blattodea beschreven. Enkele honderden soorten kunnen door hun hout etende levenswijze grote schade aanrichten aan gebouwen en voedselgewassen. Deze soorten behoren tot de belangrijkste plaaginsecten. Samen met de bidsprinkhanen vormen Blattodea de superorde Dictyoptera, de kakkerlakachtigen.

1. ↑ (en) Inward D, Beccaloni G, Eggleton P. (2007). Death of an order: a comprehensive molecular phylogenetic study confirms that termites are eusocial cockroaches. Biology Letters 3 (3): 331–5. PMID 17412673. DOI: 10.1098/rsbl.2007.0102.