Chemisch afval

Chemisch afval of giftig(e) afval(stoffen) is afval afkomstig van chemicaliën of gebruik van chemicaliën.

Onder de noemer van chemisch afval valt een breed spectrum van afvalstoffen. Dergelijke afvalstoffen variëren van onschuldig tot giftig. Chemisch afval komt direct of indirect vrij bij het gebruik van chemicaliën. Er moet een opsplitsing gemaakt worden tussen chemisch afval afkomstig van huishoudelijk en ander gebruik. Chemisch afval afkomstig van huishoudelijk gebruik, wordt dikwijls afzonderlijk opgehaald. Hiertoe behoren onder andere gebruikte batterijen en resten van verfstoffen. Men noemt dit type afval dikwijls Klein Chemisch Afval of Klein Gevaarlijk Afval en wordt behandeld in een afzonderlijk artikel (Klein Chemisch Afval). KCA bevat meestal verschillende typen verontreinigingen door elkaar in dezelfde verpakking en is daardoor relatief moeilijk te verwerken. Verder bestaat chemisch afval afkomstig van laboratoriumanalysen, voornamelijk uit goed bekende, maar gebruikte vloeibare of vaste chemicaliën. Chemisch afval afkomstig van laboratoriumanalysen en huishoudelijk gebruik wordt in kleine hoeveelheden aangemaakt en is meestal schadelijk voor de gezondheid. Daarentegen wordt industrieel chemisch afval in grote hoeveelheden geproduceerd, terwijl de giftigheid varieert van inert en onschadelijk tot dodelijk giftig.

Tot chemisch afval behoren bijna alleen gasvormige, vloeibare of opgeloste afvalstoffen. Gevaarlijke gasvormige afvalstoffen zijn streng gereglementeerd en de uitstoot wettelijk gelimiteerd. Door middel van bijvoorbeeld absorptie, filtering en verbranding van afvalgassen wordt de grootste hoeveelheid gasvormig chemisch afval afgevangen en omgezet in onschadelijke gassen, vloeibaar of vast chemisch afval. Het resterend gasvormig chemisch afval is dan aanwezig in kleine concentraties en meestal niet meer milieugevaarlijk. Uitzonderingen hierop vormen zeer gespreide lozingen van bijvoorbeeld chloorhoudende verbindingen, cfk's en vluchtige oplosmiddelen die onder bepaalde omstandigheden aanleiding geven tot afbraak van de ozonlaag of smogvorming. Gespreide lozingen zijn afkomstig van kleine niet te zuiveren hoeveelheden of lekken in buizen en dichtingen van machineparken.

De klassering, inzameling, soort opslag en verwerking van chemisch afval is afhankelijk van land tot land, vanwege het verschil in wetgeving.