Computerrollenspel

Zie Rollenspel (spel) voor het algemene artikel over deze soort spellen.

Een computerrollenspel (Engels: computer role-playing game, kortweg rollenspel, CRPG of RPG) is een computerspelgenre. Kenmerkend voor RPG's is dat de speler in de huid kruipt van één personage of een groep personages (party), en dat de ontwikkeling van die personages een essentieel onderdeel van het spel is.

De oorspronkelijke RPG's leunden sterk op de roleplaying gezelschapsspellen, met name op Dungeons & Dragons. Deze spellen zijn oorspronkelijk geïnspireerd door verschillende genres fantasy, met name 'sword and sorcery' en in minder mate de boekenserie The Lord of the Rings (In de ban van de ring), geschreven door J.R.R. Tolkien. Een van de eerste varianten voor de computer was Rogue uit 1980.

Het scenario is meestal een strijd tussen "goed en kwaad" waarbij de speler met zijn personage(s) het kwaad moet verslaan. Dat betekent een voortdurende confrontatie met tegenstanders (monsters) die met wapens of magie verslagen moeten worden, en ook het vinden van één of meerdere objecten die daarvoor onontbeerlijk zijn. In sommige gevallen betekent dat ook het oplossen van puzzels.

RPG's onderscheiden zich op twee belangrijke punten van avonturenspellen: ontwikkeling van het personage is essentieel en het spel is vaak niet-lineair. Dat laatste betekent dat er geen vaste volgorde van de opdrachten in het spel is.

RPG's zelf kunnen weer worden onderscheiden in westerse RPG's en Oosterse of Japanse RPG's (jRPG's). Westerse RPG's hebben over het algemeen een minder lineair spelverloop en bieden vooral de mogelijkheid het personage en/of de vaardigheden te kiezen. Hierna kan men in principe vrij door de speelwereld reizen en opdrachten doen, hoewel er vaak wel zekere een volgorde is omdat men bijvoorbeeld pas een kwaadaardige tovenaar kan verslaan na het stelen van een artifact. Een typisch voorbeeld van een Westerse RPG is de Fallout serie. Oosterse RPG's zijn daarentegen lineairder. Men kan de personages en de vaardigheden niet of nauwelijks zelf beïnvloeden, en de opdrachten moeten in een bepaalde volgorde worden afgewerkt. Pas in de eindfase kan de speler zich vrijelijk door de speelwereld bewegen met bijvoorbeeld een luchtschip, waarna hij naar keuze een aantal (deels verborgen) eindopdrachten kan afwerken. De grafische uitwerking is vaak gebaseerd op Japanse manga. Een typisch voorbeeld hiervan is de Final Fantasy reeks.

Veel moderne computerspellen combineren elementen uit RPG's met elementen uit andere genres.