Concerto grosso

Een concerto grosso (Italiaans voor "groot orkest"; meervoud concerti grossi) is een compositie voor een orkest, stammend uit de 17e en 18e eeuw, waarin gewoonlijk een groep van solo-instrumenten een prominent aandeel heeft. De solistengroep werd concertino genoemd en de rest van het orkest tutti of tutto (of allen), de ripieno.

Een concerto grosso is zowel de aanduiding van een ensemblegrootte als een musiceer- en componeervorm die zijn ontstaan vond in de barokmuziek. De naam 'concerto grosso' ging geleidelijk ook over op de compositievorm voor deze 'concerterende' ensembles (in het Italiaans: 'in stile concertato').

De concerti grossi van met name Arcangelo Corelli en Georg Friedrich Händel gelden als klassieke voorbeelden van deze muziekvorm. Ook vele componisten in de 20e eeuw schreven concerti grossi.