Dislocatie is een term uit de materiaalkunde die gebruikt wordt om een lineair roosterdefect in een kristalstructuur aan te duiden. De (mate van) aanwezigheid van dislocaties is sterk van invloed op veel van de eigenschappen van verschillende materialen. De theorie der dislocaties, die de effecten van dislocaties op materiaaleigenschappen beschrijft, werd voor het eerst beschreven in 1905 door Vito Volterra.
Er bestaat twee hoofdtypen dislocaties planaire dislocaties, ook wel randdislocaties genoemd, en schroefdislocaties.