Districtenstelsel

Verhoudingen bij de parlementsverkiezingen in het Verenigd Koninkrijk in 2005, met districtenstelsel, tussen het aantal stemmen (onder) en het aantal zetels (boven).

Een districtenstelsel is een kiessysteem, waarbij een of meer afgevaardigden in een kiesdistrict worden gekozen.

Vaak wordt een districtenstelsel gecombineerd met een meerderheidsstelsel, waarbij de kandidaat die in een district de absolute of de relatieve meerderheid haalt, verkozen wordt. Dit is een enkelvoudig districtenstelsel, waarbij enkelvoudig slaat op de ene zetel die te verdelen is. Landen als het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Verenigde Staten kennen zo'n systeem. In het Verenigd Koninkrijk wordt de kandidaat met het grootste aantal stemmen gekozen, in Frankrijk de kandidaat die de absolute meerderheid haalt. Voor een absolute meerderheid is vaak een tweede ronde nodig tussen de twee kandidaten die het grootste aantal stemmen behaalden.

Bij toepassing van een meerderheidsstelsel in een districtenstelsel zijn er in de praktijk vaak maar twee of drie grote partijen landelijk vertegenwoordigd. Partijen zullen immers de neiging hebben te fuseren met partijen met wie ze ideologisch veel gemeen hebben, omdat slechts de winnaar vertegenwoordigd wordt en men samen misschien kan winnen. Dit kan men enerzijds als nadeel zien omdat de kiezer maar uit twee of drie partijen kan kiezen. Bovendien zal een partij die een groot deel van de bevolking vertegenwoordigt wellicht geen zetels vergaren omdat de aanhang verspreid over het land woont. Anderzijds worden kleine wellicht niet serieuze partijen geweerd en wordt de besluitvorming versoepeld.

Daarnaast is er een meervoudig districtenstelsel mogelijk, waarbij niet alleen de kandidaat met de meeste stemmen, maar ook de nummers 2, 3 of 4 (in aantal stemmen) verkozen worden. Het kiesstelsel in België en in veel andere landen is hierop gebaseerd: per kieskring is een vastgesteld aantal zetels te verdelen, hoewel dat aantal groot genoeg is om geen verkiezing tussen kandidaten, maar tussen partijlijsten te houden. Binnen de kieskring is dus sprake van een stelsel van evenredige vertegenwoordiging.


From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy