Essentialisme (filosofie)

Het essentialisme is een filosofische, metafysische theorie, die stelt dat iedere entiteit wordt gedefinieerd door een aantal noodzakelijke eigenschappen.^[1] Iedere bestaande entiteit bezit een essentie, die het gedrag, uiterlijk en verloop van het object bepaalt. Volgens het existentialisme vormt de mens de uitzondering op deze regel. Het sociaal constructivisme stelt dat dingen geen eigen essenties hebben, maar sociale constructies zijn.

Volgens het metafysisch essentialisme is essentie dat wat een object of substantie uit de aard van zijn bestaan in zich draagt en wat het maakt tot wat het fundamenteel is. Heeft het die noodzakelijke eigenschap(pen) niet, dan verliest het de identiteit. Het hart is een voorbeeld van een noodzakelijkheid die een entiteit moet hebben om zich mens te kunnen noemen. Essentie is het tegengestelde van accident: een eigenschap van een object of substantie die geen noodzakelijke eigenschap is. Zelfs als dit accident wegvalt, blijft het object gewoon bestaan en de identiteit behouden. Een mens heeft bijvoorbeeld niet per se haar nodig en zal bij verlies van al het haar nog steeds mens blijven, de essentie blijft onaangetast.

1. ↑ Robertson, T. (2008): 'Essential vs. Accidental Properties' in Zalta, E.N. (red.) The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Gearchiveerd op 19 april 2023.