Fort van Breendonk

Fort van Breendonk
Stelling van Antwerpen

Breendonk is een Belgisch fort bij Willebroek, twintig kilometer ten zuiden van Antwerpen. Dit ingegraven bolwerk is in 1906-1913 gebouwd als onderdeel van de verdedigingsgordel rond Antwerpen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikten de nazi's het vanaf september 1940 als "opvangkamp" voor dissidenten, verzetslieden, gijzelaars en Joden. Dit SS-Auffanglager werd bestuurd door leden van de SIPO-SD, onder wie verschillende Vlamingen. Ze organiseerden een sinister bewind van deprivatie en folterpraktijken, waartegen de omstandigheden in het Fort van Hoei nog gunstig afstaken. De geïnterneerden werden afgebeuld, uitgehongerd en willekeurig geslagen. Van de 3.590 gevangenen wier passage in Breendonk gedocumenteerd is, stierven er 303 ter plekke (inclusief executies), werden er 54 elders terechtgesteld en lieten er 1.741 naderhand het leven in concentratiekampen.

Na de Bevrijding werd Breendonk tot juni 1947 gebruikt als gevangenis voor collaborateurs. De berechtiging van de "beulen van Breendonk" in Mechelen was een blikvanger in de repressie en leidde tot dertien executies.

Sinds 1947 is de site omgevormd tot het Nationaal Gedenkteken Fort van Breendonk. Het is een van de best bewaarde kampen in Europa.