Gelderse Oorlogen

Gelderse Oorlogen
Onderdeel van de Italiaanse Oorlogen
Karel van Egmont
Datum	1502–1543
Locatie	Nederlanden
Resultaat	Habsburgse overwinning
Territoriale veranderingen	De Friese landen, Utrecht en Gelre worden toegevoegd aan de Habsburgse Nederlanden
Strijdende partijen
Gelre: Gelre Groningen en de Ommelanden Friese opstandelingen (Zwarte Hoop) gesteund door: Frankrijk Habsburg: Bourgondië Holland Vlaanderen Brabant enz. onafhankelijk: Friesland Oost-Friesland Sticht Utrecht (sterk verdeeld)
Leiders en commandanten
Karel van Gelre Willem V Maarten van Rossum Grote Pier Wijerd Jelckama Jancko Douwama keizer Karel V keizer Maximiliaan I Filips de Schone Georg Schenck van Toutenburg Jancko Douwama Joris van Saksen Edzard I Enno II Frederik IV Filips van Bourgondië Hendrik II

Onder de Gelderse Oorlogen (1502-1543) wordt een reeks conflicten verstaan in de Nederlanden: voornamelijk Holland, Vlaanderen en Brabant onder leiding van de Habsburgse vorsten van de Bourgondische Nederlanden aan de ene kant en Gelre, Groningen en de Ommelanden en Friesland, onder leiding van Karel van Gelre aan de andere kant. Het Sticht Utrecht, Oost-Friesland en de Saksische hertogen van Friesland kunnen gezien worden als aparte partijen.

De Gelderse Oorlogen waren een direct vervolg op de eraan voorafgaande Gelderse Onafhankelijkheidsoorlog, waarin Gelre na de dood van Karel de Stoute zijn onafhankelijkheid had herwonnen. De Gelderse Oorlogen duurden van 1502 tot 1543 en kunnen gezien worden als een zijtoneel van een groter conflict om de heerschappij in Europa tussen Frankrijk en Habsburg, dat vooral in Italië werd uitgevochten, de Italiaanse Oorlogen; daarnaast raakten de Gelderse Oorlogen verstrengeld met een aantal "veten": de Saksische Vete (1514–'17), de Gelderse Vete aan de zijde van o.a. Balthasar Oomkens van Esens tegen de Cirksena's, om Oost-Friesland (1531–'34) en de Gravenvete (1534–'36). De Gelderse Oorlogen eindigden met de Derde Gelderse Successieoorlog (1538-'43) in het voordeel van de Habsburgers.