Een halogeenlamp is een gloeilamp waarvan de ballon gevuld is met een inert gas onder hoge druk. Aan dit gas wordt een kleine hoeveelheid halogeen (broom of jodium) toegevoegd, waaraan de lamp zijn naam ontleent. Een halogeenlamp heeft een wat hoger rendement (lichtopbrengst per hoeveelheid toegevoerde energie) en een langere levensduur dan een gloeilamp, maar veel minder rendement dan modernere typen lampen, zoals de ledlamp. Het principe van levensduurverlenging door toevoeging van halogenen berust op het Van Arkel-de Boerproces. Bij dit proces ontstaat een chemische reactie, waardoor het verdampte wolfraam van de gloeidraad steeds weer op de gloeidraad wordt teruggebracht.
De aan een gloeilamp toegevoerde elektriciteit wordt omgezet in warmte. De gloeidraad van de lamp straalt deze warmte uit door elektromagnetische straling. Het spectrum van dat licht is afhankelijk van de temperatuur; het infrarode deel van het spectrum is voor mensen onzichtbaar. Naarmate de gloeidraad heter is, hoe groter het zichtbare deel van het uitzendspectrum wordt, en dus hoe hoger het rendement. Bovendien wordt het licht witter.