Back Breinvliesontsteking Afrikaans Meningitis ALS ማጅራት ገትር Amharic Meninchitis AN التهاب السحايا Arabic التهاب السحايا ARZ Meninxitis AST Meningit Azerbaijani مئننژیت AZB Meningits BAT-SMG
| Meningitis | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Coderingen | ||||
| ICD-10 | G00-G03 | |||
| ICD-9 | 320-322 | |||
| DiseasesDB | 22543 | |||
| MedlinePlus | 000680 | |||
| eMedicine | med/2613 emerg/309 emerg/390 | |||
| MeSH | D008581 | |||
| ||||
Hersenvliesontsteking of meningitis, ook wel misleidend nekkramp genoemd, is een ontsteking van de beschermende membranen rondom de hersenen en het ruggenmerg, de zogeheten hersenvliezen.[1] De ontsteking kan worden veroorzaakt door infectie met virussen, bacteriën of andere micro-organismen, of ook wel door bepaalde geneesmiddelen hoewel dit laatste minder vaak voorkomt.[2] Omdat de ontsteking zich dicht bij de hersenen en het ruggenmerg bevindt kan meningitis levensbedreigend zijn. Daarom wordt de aandoening beschouwd als een medisch spoedgeval.[1][3] Soms treedt beschadiging van omliggende structuren zo snel op (binnen 12 uur) dat het leven van de patiënt al niet meer te redden is op het moment dat de diagnose wordt gesteld.
De meest voorkomende symptomen van meningitis zijn hoofdpijn en nekstijfheid, in combinatie met koorts, verwardheid of een veranderd bewustzijn, braken en overgevoeligheid voor licht (fotofobie) of harde geluiden (fonofobie). Kinderen vertonen vaak slechts aspecifieke symptomen, zoals prikkelbaarheid en slaperigheid. Als er sprake is van huiduitslag kan dit wijzen op een bepaalde oorzaak van de meningitis. Meningitis ten gevolge van de meningokokken bijvoorbeeld kan vergezeld gaan van een karakteristieke huiduitslag.[1][4]
Met een lumbale punctie (ruggenprik) kan de diagnose meningitis worden gesteld of uitgesloten. Daarbij wordt een naald ingebracht in het ruggenmergkanaal om een beetje cerebrospinale vloeistof (liquor, hersen- en ruggenmergvocht) dat de hersenen en het ruggenmerg omgeeft af te nemen. Dit vocht wordt onderzocht in een medisch laboratorium.[3]
De eerste behandeling van acute meningitis bestaat uit direct toegediende antibiotica en soms antivirale middelen. Ook kunnen corticosteroïden worden gebruikt om complicaties door overmatige ontsteking te voorkomen.[3][4]
Meningitis kan op lange termijn ernstige gevolgen hebben, zoals doofheid, epilepsie, hydrocefalus en cognitieve stoornissen, vooral als de hersenvliesontsteking niet snel wordt behandeld.[1][4] Sommige vormen van meningitis, zoals meningitis door infectie met Neisseria meningitidis (meningokokken), Haemophilus influenzae type B, Streptococcus pneumoniae (pneumokokken) of het bofvirus, kunnen worden voorkomen door inenting.[1]
- ↑ a b c d e Sáez-Llorens X, McCracken GH (June 2003). Bacterial meningitis in children. Lancet 361 (9375): 2139–48. ISSN: 0140-6736. PMID 12826449. DOI: 10.1016/S0140-6736(03)13693-8.
- ↑ Ginsberg L (March 2004). Difficult and recurrent meningitis. Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry 75 Suppl 1 (90001): i16–21. PMID 14978146. PMC 1765649. DOI: 10.1136/jnnp.2003.034272.
- ↑ a b c Tunkel AR, Hartman BJ, Kaplan SL (November 2004). Practice guidelines for the management of bacterial meningitis. Clinical Infectious Diseases 39 (9): 1267–84. PMID 15494903. DOI: 10.1086/425368.
- ↑ a b c van de Beek D, de Gans J, Tunkel AR, Wijdicks EF (January 2006). Community-acquired bacterial meningitis in adults. The New England Journal of Medicine 354 (1): 44–53. PMID 16394301. DOI: 10.1056/NEJMra052116.