Hinayana

Boeddhisme
Concepten
Geschiedenis
Stromingen
Geschriften
Tempels
Devotie
Per land
Termen
Van A tot Z

Hīnayāna (Sanskriet en Pali voor het mindere voertuig) (Mahāyāna betekent het grote voertuig) is een term die vaak in het Mahayana boeddhisme wordt gebruikt om (enkele van) de oude achttien vroege boeddhistische scholen aan te duiden.

Het ontstaan en de daaruit volgende kritiek van het Mahayana op plaatselijke vroege scholen kan geen betrekking hebben op het Theravāda, aangezien ten tijde van het ontstaan van het Mahayana er al geen direct contact meer was met de aanhangers van het Theravāda. De term Hinayāna wordt dan ook neerbuigend bedoeld en alszodanig als beledigend ervaren. Hīna betekent namelijk niet alleen klein of minder, maar vooral inferieur. Tenzin Gyatso (dalai lama) noemt het in zijn boek De Wereld van het Tibetaanse Boeddhisme (1995) het Individuele voertuig, in tegenstelling tot het Universele voertuig (mahayana). Beiden maken onderdeel uit van buddhayana (Voertuig van de Boeddha). Het Hīnayana wordt vertegenwoordigd door het Systeem der Ouderlingen (theravada), dat de meest voorkomende vorm van boeddhisme is in veel Aziatische landen, waaronder Sri Lanka, Thailand, Birma en Cambodja.

Het hinayana kent twee hoofdstrekkingen: het 'Voertuig van Zij die Horen' (sravakayana, voertuig van de luisteraars, discipelen) en het 'Voertuig van Zij die bij Zichzelf realiseren' (pratyekabuddhayana).^[1]

1. ↑ De Wereld van het Tibetaans Boeddhisme, p. 29