Insluitsel

Een belvormig insluitsel in een mineraal met de grootte van de doorsnee van een haar. In de originele vloeistof waren veel metalen opgelost. Toen het mineraal na vorming afkoelde vormden door een neerslagreactie kristallen van haliet, sylviet, gips en hematiet. Door afkoeling kromp het insluitsel meer dan het omringende materiaal waardoor een holte ontstond.[1]
Een 84 miljoen jaar oude luchtbel ingesloten in amber (gefossiliseerde hars). Met een massaspectrometer kan de samenstelling van het insluitsel bepaald worden en daarmee de samenstelling van de atmosfeer ten tijde van de dinosauriërs.[1]
Insluitsels van pyriet in Franse leien op de Sebastiaankerk te Warffum.

Insluitsels zijn kleine stukjes ander materiaal die bij de groei van mineralen in het mineraal worden ingesloten. Insluitsels kunnen zowel vloeibaar (water, aardolie), gasvormig als vast zijn. In amber (eigenlijk geen mineraal) bewaarde insecten worden ook insluitsels genoemd. Insluitsels van gassen of vloeistoffen worden weleens vloeibare insluitsels genoemd (een scheve vertaling van het Engelse fluid inclusions).

Mineralen groeien meestal bij het afkoelen van een oververzadigde vloeistof. Bij de kristalgroei kunnen kleine druppels van de omringende vloeistof in het kristalrooster of in dichtgroeiende korrelgrenzen gevangen komen te zitten en ingesloten worden. Er bestaan naast deze primaire insluitsels, die al tijdens de kristalgroei ontstonden ook secundaire insluitsels, die na de vorming van het mineraal ontstaan zijn.

Insluitsels zijn meestal niet groter dan 0,1 tot 1 mm en zijn dan ook alleen onder de microscoop goed te bestuderen. Ze komen voor in zeer uiteenlopende situaties, zoals in kwarts- of calcietkristallen in hydrothermale aders, in amber maar ook in ijskristallen.

Bij edelstenen worden insluitsels meestal als ongewenst gezien, omdat ze het mineraal troebel maken. De waarde van bijvoorbeeld een diamant is groter, wanneer hij weinig insluitsels bevat.

  1. a b Afbeelding afkomstig van de United States Geological Survey

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in