Prehistorisch Mesopotamië pre–3100 v. Chr.
| ||||||||||
Sumerië
| ||||||||||
Tijd van Isin en Larsa 2004–1763 v. Chr. | Oud-Assyrische periode 2000–1756 v. Chr. | |||||||||
Babylonië
| ||||||||||
Karduniaš 1590-1100 Midden-Babylonische Rijk |
Mitanni 15e eeuw Midden-Assyrische Rijk 1400-1200 Hanigalbat 1400-1200 | |||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Portaal Geschiedenis Portaal Mesopotamië |
De Kassieten (Kassitisch: Galzu; Babylonisch: Kaššu; Grieks: Κοσσαιοι Kossaioi)[2] vormden een volk in de oudheid dat in het Zagrosgebergte ten zuiden van het huidige Hamadan in Iran woonde. Zij waren daarmee de zuiderburen van de Guti.
Hoewel zij waarschijnlijk al lang in deze omgeving woonden begonnen zij in de 16e eeuw v.Chr. een grote rol in het Tweestromenland te spelen. Na het verval van het Oud-Babylonische Rijk van Hammurabi was daar een tijd van verwarring aangebroken. Onder zijn zoon Samsu-Iluna worden de Kassieten voor het eerst genoemd, maar hun invallen worden afgeslagen. Wat er daarna precies gebeurd is, is niet helemaal duidelijk. Er schijnt rond 1740 v.Chr. (38ste jaar van Samsu-Iluna) een soort ramp gebeurd te zijn. Zelfs in de heilige stad Nippur zwijgen opeens de documenten. Er is wel gesuggereerd dat de rivier de Purattu (Eufraat) een andere bedding koos waardoor een aantal steden plots van water verstoken waren.
De Hettieten verwoestten in 1595 v.Chr. Babylon. In de verwarring die volgde, slaagden de Kassieten erin de macht te grijpen en zouden het land zo'n 438 jaar overheersen. Er is uit hun tijd naar verhouding weinig bekend, vooral het begin ervan, en daarom wordt de Kassieten-tijd soms als een soort 'donkere Middeleeuwen' gezien. Toch is dat misschien niet helemaal terecht omdat zeker de latere Kassieten wel degelijk kundige bestuurders waren. Er zijn aanwijzingen dat zij systematisch geprobeerd hebben de oude Soemerische steden, ook Nippur weer tot bloei te brengen en er zijn tot in Griekenland bewijzen gevonden van een levendige handel en van de standaardisatie van maten en gewichten waar de Kassietenvorsten zich om bekommerden. Ook is onder hun bewind het land geleidelijk meer tot een eenheid geworden, na eeuwenlang gekibbel tussen de verschillende steden. Verder ligt er nog veel materiaal uit de Kassietentijd op ontcijfering en vertaling te wachten, zodat het wat negatieve beeld over deze tijd nog best bijgesteld zou kunnen worden.
Hoewel de Kassieten in eerste instantie Babylon veroverden en zich koning van Babylon bleven noemen, verplaatsten zij hun hoofdstad naar Dur-Kurigalzu, zo genoemd naar de stichter, koning Kurigalzu I. Zij hebben waarschijnlijk het noordelijke deel van het huidige Irak nooit goed onder hun gezag kunnen brengen, zodat daar een geduchte concurrent kon ontstaan: Assyrië. Er zijn een aantal verdragen bekend waarbij Assur en Karduniaš (zoals de Kassieten hun rijk noemden) afspraken maakten over hun onderlinge grens. Assyrië was eerst een vazalstaat van Mitanni, maar kwam uit de ondergang van dat rijk als een onafhankelijk en machtig land tevoorschijn. Babylon werd zelfs een aantal jaar door een Assyrische gouverneur geregeerd, maar het Kassitische vorstenhuis wist toch weer terug op de troon te komen.
Uiteindelijk spanden Elam en Assur samen en kwam er een einde aan een voor deze streken erg lange periode van dynastieke stabiliteit.