Kiesrechtgeografie

Deze politieke spotprent uit 1812 was een reactie op de electorale districtsindeling in de staat Massachusetts, die kandidaten van de democratisch-republikeinse partij van gouverneur Elbridge Gerry bevoordeelde, ten opzichte van de federalisten. De schets kritiseert de taktiek van Gerry door de bijzondere vorm van een reeks nieuw kiesdistricten in Essex County te verbeelden als een draakachtig monster. Het woord gerry-mander is een porte-manteauwoord van Elbridge Gerry en salamander. Bedenker van het woord en tekenaar van de spotprent zijn niet met zekerheid bekend.
Een voorbeeld hoe gerrymandering de uitkomst van een verkiezing kan beïnvloeden. In al deze gevallen is het stemmenpatroon hetzelfde, met een voorkeur van 36 plaatsen voor groen, 28 voor paars. Toch kan door verschillende methoden van gerrymandering de effectieve verkiezingsuitslag voor een vertegenwoordiging van 4 personen (van linksboven naar rechtsonder) 3-1 (packing), 2-2, 4-0 (cracking) of zelfs 1-3 (packing) worden.

Kiesrechtgeografie is het opnieuw bepalen van de grenzen van kiesdistricten, wat meerdere doelen kan hebben. Uit de Verenigde Staten is onder de termen redistricting of gerrymandering als doel bekend, een politieke partij of kandidaat meer kans te geven in het betreffende district een meerderheid van stemmen te behalen, benodigd om een zetel in de volksvertegenwoordiging te bemachtigen.[1] Deze strategie wordt al eeuwen toegepast door alle partijen en er bestaat al even lang kritiek op. Het wordt gezien als een venijnige manier van verkiezingsmanipulatie maar het verschijnsel is in de praktijk, ondanks oordelen van het Amerikaans Hooggerechtshof, moeilijk uit te bannen.[2]

Strategische districtsindeling heeft vooral zin in een democratie waar volksvertegenwoordigers worden gekozen via een kiesstelsel volgens het meerderheidsstelsel. In onder meer België, Luxemburg en Nederland wordt de volksvertegenwoordiging volgens een ander systeem gekozen, dat van de evenredige vertegenwoordiging, en heeft beïnvloeding van de verkiezingsuitslag op deze manier een veel minder groot effect.

Naast het beïnvloeden van verkiezingsresultaten, kan kiesrechtgeografie ook worden ingezet om kiesdistricten aan te passen aan demografische ontwikkelingen. Dit kan bijvoorbeeld worden gedaan om te verzekeren dat de kiesdistricten om en nabij een gelijk aantal kiesgerechtigden bevatten.[3]

  1. Gerrymandering: kwalijk schuiven met kiezers - Elsevier Weekblad. Elsevierweekblad.nl (26 oktober 2017). Gearchiveerd op 8 mei 2019. Geraadpleegd op 8 mei 2019.
  2. Miral de Bruijne, Gerrymandering, ook wel bekend als 'het gif van de Amerikaanse democratie'. nos.nl (18 oktober 2018). Geraadpleegd op 27 maart 2024.
  3. All About Redistricting -- Where the lines are drawn. redistricting.lls.edu. Geraadpleegd op 8 mei 2019.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy