Een krukas is een as die voorzien is van een of meer krukken (excentrisch geplaatste assen), die een op en neer (heen en weer) gaande beweging omzet in een roterende (draaiende) beweging, of omgekeerd. Een krukas kan uit één stuk gesmeed of gegoten zijn, of samengesteld zijn uit afzonderlijke onderdelen.
Een krukas is een essentieel onderdeel van sommige stoommachines en de meeste diesel-, benzine- en andere verbrandingsmotoren. Ook in molens en met name in zaagmolens, komt een krukas voor, maar dan om een roterende beweging om te zetten in een rechtlijnige beweging.
Meestal dient een krukas om de rechtlijnige beweging van zuigers om te zetten naar de gewenste cirkelbeweging van de wielen zodat er gereden kan worden. Maar ook in de elektrotechniek en vele andere technische disciplines wordt de krukas gebruikt om bewegingsenergie om te zetten.