Lange telling

De lange telling van de Mayakalender is een tijdrekeningsstelsel waarmee iedere dag vanaf het begin van de huidige periode (begonnen op 11 augustus 3114 v.Chr.) eenduidig weergegeven kan worden.

De telling is voornamelijk gebaseerd op het twintigtallig stelsel. Dit stelsel is vermoedelijk afgeleid van het aantal tenen en vingers van een mens. Een dag werd een kin genoemd, een twintigtal dagen een uinal. Er gingen 18 uinals in een steen of tun. Iedere tun van 360 dagen was het de gewoonte om een steen (of stèle) op te richten. De tun komt dus bijna overeen met een jaar, maar moet niet met een haab van 365 dagen verward worden. Behoudens de 18 uinal in een tun, werden alle hogere periodes meestal in twintigtallen gedacht. Er gingen bijvoorbeeld 20 tun in een katun en 20 katun in een baktun. Boven de baktun waren er nog grotere eenheden, bijvoorbeeld de calabtun = 20 pictun = 400 baktun (= ca 157700 jaar).

Het einde van een katun ging vaak met rituelen gepaard en met het oprichten van een gedenksteen. Voor de baktun en de nog hogere tijdseenheden gold dit veel minder. Hoewel de grotere kringlopen niet vaak gebruikt werden, hadden ze bijzondere betekenis; er bestaat zelfs een enkele aanduiding van de ouderdom van het universum. De geboorte van het heelal wordt met een raadselachtige formule weergegeven als:

13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13.13. || 13.0.0.0.0 4 Ahau 8 Cumku.

Dit betekent dat 13 baktuns zijn afgesloten op de dag 4 Ahau, 8e van de 20e maand Cumku, de basisdatum van de lange telling; maar aan deze reeds zeer omvangrijke tijdspanne van 13 baktuns zijn weer 19 andere tijdperken van elk 13 periodes, telkens met een macht van 20 verhoogd, voorafgegaan.