Een mecenas – ook wel patroon genoemd – is een persoon die als beschermheer of -vrouwe van kunstenaars, geleerden of sporters optreedt. De begunstigde artiest, wetenschapper of atleet wordt in dit verband protegé genoemd. De protegé wordt door de mecenas van financiële middelen voorzien (mecenaatsinkomsten), zodat hij zich zorgeloos kan wijden aan zijn scheppend werk, wetenschappelijk onderzoek of sportieve loopbaan. De functie van een mecenas heet mecenaat. Een mecenas is meestal welgesteld, zodat hij zich het financiële offer kan veroorloven.