Microraptor Status: Uitgestorven, als fossiel bekend | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Microraptor | |||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||||||
Microraptor Xu, Zhou, Wang, 2000 | |||||||||||||||||
Typesoort | |||||||||||||||||
Microraptor zhaoianus | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||||
Microraptor op Wikispecies | |||||||||||||||||
|
Microraptor is een geslacht van kleine vleesetende theropode dinosauriërs, behorend tot de groep van de Eumaniraptora, dat tijdens het Vroege Krijt, 120 miljoen jaar geleden, leefde in het gebied van het huidige China.
De wetenschap werd zich voor het eerst van het bestaan van Microraptor bewust toen in 1999 een stuk fossiel ervan gebruikt werd in de beruchte "Archaeoraptor"-vervalsing. In 2000 kreeg het geslacht zijn naam, die "kleine rover" betekent, toen de typesoort Microraptor zhaoianus benoemd werd. Daarna werden nog twee soorten benoemd, M. gui en M. hanqingi, maar volgens sommige onderzoekers gaat het hier slechts om iets afwijkende exemplaren van M. zhaoianus. Van Microraptor zijn ondertussen honderden fossielen opgegraven die door vulkaanas vaak zo volledig bewaard zijn, dat zelfs het verenkleed zichtbaar is en het dier zijn laatste maaltijd nog in de buikholte heeft. Het onderzoek naar Microraptor is nog in volle gang, maar men heeft voorlopig een goed beeld gekregen van zijn bouw.
Microraptor was een kleine roofsauriër met een lengte van één meter en een gewicht van één kilogram. Hij was warmbloedig en bevederd. De veren aan de armen waren zo lang dat ze spitse vleugels vormden. Ook de lange achterpoten droegen zeer lange veren zodat een soort "achtervleugels" aanwezig was. De staart was lang en stijf en had een ruitvormige waaier aan het uiteinde. De wetenschappers zijn het er niet over eens waarvoor het verenkleed gebruikt werd. Sommige denken dat Microraptor steeds op de bodem liep en dat de veren alleen dienden om mee te pronken. De meeste nemen aan dat het dier minstens tot een glijvlucht in staat was. Misschien werden de achterpoten daarbij gespreid gehouden om het draagvlak te vergroten. Het kan ook zijn dat ze verticaal afhingen zodat de veren als roer konden dienen. Wellicht stonden in dat geval de veren van de voet zijwaarts en leek het dier op een tweedekker. Als Microraptor kon glijden, is het goed mogelijk dat hij zijn vlucht verlengde door met zijn voorvleugels te slaan. De gefossiliseerde maaltijden laten zien dat Microraptor op zoogdiertjes, vogels en vissen joeg.
De vondst van Microraptor was vooral opzienbarend omdat hij geen vogel is. Hij is een lid van de Dromaeosauridae, een aan de vogels verwante groep, waartoe ook bekende soorten als Velociraptor en Deinonychus behoren. Dat hij toch op een vogel leek, vormt een aanwijzing dat het vermogen tot vliegen zich vroeger heeft ontwikkeld dan eerder werd aangenomen.