Neteldieren

Neteldieren Fossiel voorkomen: Ediacarium[1] – heden
Verschillende soorten neteldieren
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Onderrijk: Eumetazoa (Orgaandieren)
Stam
Cnidaria Hatschek, 1888
Klassen
Anthozoa (Bloemdieren) Cubozoa (Kubuskwallen) Hydrozoa (Hydroïdpoliepen) Scyphozoa (Schijfkwallen) Staurozoa
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Neteldieren op Wikispecies
Portaal    Biologie

De neteldieren (Cnidaria) vormen een stam van in water levende dieren. De stam omvat de schijfkwallen, de kubuskwallen, de hydroïdpoliepen en de bloemdieren. Neteldieren leven uitsluitend in het water, de meeste in zee, maar er zijn ook groepen die in zoet water leven. Voorheen werd in plaats van neteldier het woord holtedier (Coelenterata) gebruikt om deze stam aan te geven. Dit wordt echter ontraden, omdat deze benaming niet alleen voor de neteldieren wordt gebruikt, maar ook voor de niet-verwante ribkwallen en vroeger ook voor sponsdieren.

Neteldieren kenmerken zich door hun netelcellen; gespecialiseerde cellen met gifpijltjes die ze gebruiken om prooien te verlammen of roofdieren af te schrikken. Het lichaam van een neteldier is eenvoudig van bouw en bestaat voornamelijk uit mesoglea. De levenscyclus van neteldieren valt uiteen in twee stadia: de poliep die vastzit aan de bodem, en de meduse die vrij rondzwemt. Zowel de poliep (bijv. een koraal of zeeanemoon) als de meduse (bijv. een volwassen kwal) hebben flexibele tentakels rond hun mondopening.

Neteldieren komen al lang op aarde voor: ze zijn zeer vroeg in de evolutie afgesplitst van de andere dieren (de Bilateria). Aangezien ze voor een groot gedeelte geen hard skelet maken, zijn de fossiele bewijzen van hun bestaan slechts beperkt tot de steenkoralen en enkele bij toeval goed bewaarde afdrukken van kwallen en kwalachtigen. Het vroegst bekende, complexe meercellige leven op Aarde, de Ediacara-fauna dat dateert van 542-630 miljoen jaar geleden, bevat al duidelijke fossielen van neteldieren.

1. ↑ (en) Park E, Hwang D, Lee J, Song J, Seo T, Won Y (2012). Estimation of divergence times in cnidarian evolution based on mitochondrial protein-coding genes and the fossil record.. Molecular Phylogenetics & Evolution 62 (1): 329–45. PMID 22040765. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.10.008.