Nieuwmarktrellen | ||||
---|---|---|---|---|
Waterkanon in actie tegen demonstranten bij ontruiming pand.
| ||||
Plaats | Amsterdam | |||
Coördinaten | 52° 22′ NB, 4° 54′ OL | |||
Datum | 24 maart-8 april 1975 | |||
Oorzaak | Sloop in Amsterdamse Nieuwmarktbuurt door aanleg Oostlijn | |||
|
De Nieuwmarktrellen of metrorellen waren de ernstige ongeregeldheden in de Nieuwmarktbuurt in Amsterdam. De aanleiding tot de Nieuwmarktrellen op 24 maart en 8 april 1975 was de sloop van nog in goede staat verkerende woningen op het tracé van de aanleg van de Oostlijn van de Amsterdamse metro, die moesten wijken voor de tunnelbouw. Ook het plan een autoweg aan te leggen van de Wibautstraat en Weesperstraat via de Nieuwmarktbuurt naar de Prins Hendrikkade en verder richting Haarlemmer Houttuinen stuitte op felle protesten.
Voor de bouw van de 3,5 kilometer lange metrobuis moest een groot deel van de Nieuwmarktbuurt gesloopt worden. Dit kwam doordat bovengronds grote betonnen caissons gebouwd werden die daarna moesten worden afgezonken. De sloop van de Nieuwmarktbuurt leidde tot massale protesten van de bevolking, die uitmondden in de Nieuwmarktrellen en zelfs in een verijdelde bomaanslag die de rechts-radicaal Joop Baank wilde plegen om de Nieuwmarktbeweging in diskrediet te brengen.[1]
De rellen braken uit rondom de aanleg van de metrotunnel waarvoor veel woningen in het gebied de Lastage tussen de Geldersekade en Oudeschans moesten worden gesloopt. Dit stuitte op veel verzet van de bewoners.
Later in 1975 besloot de gemeente Amsterdam daarom na voltooiing van de Oostlijn het Metroplan in te trekken en verder geen nieuwe metrolijnen meer te bouwen.
In het in 1980 geopende metrostation Nieuwmarkt zijn vijf kunstwerken gemaakt ter herinnering aan deze woelige tijd.