Back የኦርኾን ጽሑፎች Amharic كتابات أورخون Arabic Inscripciones d'Orkhon AST Orxon abidələri Azerbaijani اورخون داشیازمالاری AZB Орхонски надписи Bulgarian Inscripcions de l'Orkhon Catalan Orkhon-indskrifterne Danish Orchon-Inschriften German Kıtabey Orhuni DIQ
De Orchoninscripties (Turks: Orhun yazısı/alfabesi of Göktürk yazısı), ook wel Göktürkse inscripties genoemd, zijn teksten in het oudste bekende Turkse schrift. De Nederlandse term 'Orchon' komt van de riviervallei in Mongolië waar belangrijke inscripties (Turks: Orhun Yazıtları of Göktürk Abidesi), die leidden tot ontcijfering van het schrift gevonden zijn. De geschriften stammen uit ca. 720-735 uit het Rijk der Göktürken (552-774), dat bekendstaat als een van eerste grote rijken van de Turkse volkeren.
De gevonden stenen pilaren hebben inscripties die naar alle waarschijnlijkheid gemaakt zijn door Yollug Tigin. Ze zijn gewijd zijn aan de twee Khanen Bilge Kağan en Kül Tigin van het Rijk der Göktürken. Yollug Tigin was de neef van Bilge Kağan.
De inscripties zijn in 1889 gevonden door Nikolaj Jadrintsev uit Irkoetsk in de Orchonvallei bij de monding in de Selenga in het huidige Mongolië. De teksten werden in 1892 gepubliceerd door de Finse onderzoeker Heikel en de Duitse turkoloog in Russische dienst Wilhelm Radloff (Vasili Radlov). In 1893 slaagde de Deense linguïst Wilhelm Thomsen erin de teksten te ontcijferen en te vertalen.
Een deel van de inscriptie:
Transcriptie: "tunga tigin yoghinda kiri ölürtimiz."[1]
- ↑ Ahmet Zeki Validi (1932). On Mubarakshah Ghuri pp.852