Ouverture (muziekstuk)

Een ouverture is een instrumentaal muziekstuk dat gespeeld wordt voor het begin van een opera, oratorium, ballet of toneelstuk of, als concertouverture, als zelfstandig orkestwerk aan het begin van een concert. Het oorspronkelijk Franse woord betekent dan ook opening.

De ouverture moet het publiek alvast warm maken voor wat gaat volgen: muzikaal wordt dan ook sinds de tijd van Mozart meestal vooruitverwezen naar de rest van het werk, de ouverture is een potpourri van de melodieën die tijdens de voorstelling gehoord worden. Bij een uitzending van een opera, oratorium of ballet op tv of bij het kijken van een dergelijk werk op dvd verschijnen als de ouverture gespeeld wordt vaak de namen van alle uitvoerenden en de titel van het werk in beeld, zodat de kijkers weten wat voor opera, oratorium of ballet zij zullen gaan zien en door wie deze zal worden uitgevoerd. Ouvertures worden overigens vaak ook uitgevoerd of opgenomen zonder de bijbehorende opera (oratorium, ballet) en sommige opera's hebben hun bekendheid uitsluitend aan hun ouverture te danken.