De Palatijn (Latijn: Palatium (keizerlijk hof), Italiaans: Palatino), ook Palatijnheuvel of Palatijnse heuvel, is een van de zeven heuvels van Rome. Het geldt als de heuvel die het eerst werd bewoond, en was sinds de Romeinse keizertijd de heuvel waar de keizers hun paleis hadden. De naam is misschien afgeleid van de herdersgod Pales, maar deze etymologie is omstreden.
In de Nederlandse taal is het gebruikelijke woord voor palatijn palts (Duits: Pfalz), waarmee vanaf de 7e eeuw de verblijfplaats van een vorst werd aangeduid, zowel de bebouwing als het grondgebied dat erbij hoorde.[1] Omdat vorsten veel rondreisden, werd voor het beheer en bestuur bij afwezigheid een paltsgraaf aangesteld.[2]