Perchta

Perchta of Percht (ook wel Vrouw Percht, Bircht, Brig(i)t Frau Faste, Perahta, Stampfe, Paxto-Stampfo, Posterli, Quatemberca, Fronfastenweiber, Bechtrababa, Sperchta, Berigl, Berchtlmuada, Pehta, Perhta-Baba, Zlobna Pehta, Bechtrababa, Sampa, Stampa, Lutzl, Zamperin, Pudelfrau, Kwaterni, Zampermuatta, Rauweibof, Bercht(a), in het Engels Berta) is een figuur uit de Germaanse en Slavische mythologie. Ze is waarschijnlijk door Keltische invloeden ontstaan uit de Germaanse godin Frigg, net zoals Vrouw Holle in het midden van Duitsland. Haar mannelijke tegenhanger is Berchtold of Quantembermann.

Perchta komt in het grootste deel van het Duitse taalgebied voor, maar ook in Tsjechië en Slovenië (als Kvaternica). In het midden en noorden van Duitsland, waar Vrouw Holle vaak wel bekend is, is Perchta onbekend.

Enkele motieven uit sagen over Perchta die in verband staan met midwinter zijn overgenomen door christelijke heiligen. In Passau komt Perchta niet voor, maar de heilige Lucia van Syracuse heeft veel van haar attributen overgenomen. In de veertiende eeuw werd 13 december (haar naamdag) door verschuivingen in de juliaanse kalender de kortste dag. In Zweden, Noorwegen, Denemarken en Finland wordt nog altijd het Luciafeest (een lichtfeest) gevierd.

Perchta treedt op tussen de winterzonnewende (rond 21 december) en 6 januari (Driekoningen). Vooral 6 januari is haar dag, er werd feestgevierd en speciaal voedsel bereid. Ze rijdt in deze periode door de lucht als aanvoerster van de Wilde Jacht, dit komt ook voor bij Vrouw Holle (en andere figuren). Ook Frigg rijdt met haar man Odin als aanvoerster van de Wilde Jacht door de lucht tijdens deze periode.

In het Oudhoogduits heet Driekoningen Perthennacht.