Pest van Antoninus

De Pest van Antoninus (165-180 n.Chr.) ook wel bekend als de plaag van Galenus, de medicus die de ziekte beschreef, was een antieke pandemie, of van de pokken^[1] of van de mazelen,^[2] die door troepen, die van de Romeins-Parthische Oorlog (161-166) terugkeerden, in het Romeinse Rijk werden geïntroduceerd.

De Romeinse keizer Lucius Verus, die in 169 stierf, zou een slachtoffer van de ziekte zijn geweest. Hij was mede-regent van Marcus Aurelius Antoninus, naar wiens achternaam, Antoninus, deze pandemie werd vernoemd. Negen jaar later brak de ziekte volgens de Romeinse historicus Dio Cassius opnieuw uit. Op het hoogtepunt zouden er in Rome tot 2000 doden per dag zijn gevallen.^[3] Een kwart van de besmette mensen overleed.^[4] Het totaal aantal doden is wel op vijf miljoen geraamd.^[5] De ziekte zou in sommige gebieden tot een derde van de bevolking hebben gedood en het Romeinse leger hebben gedecimeerd.^[6]

1. ↑ H. Haeser concludeert in Lehrbuch der Geschichte der Medicin und der epidemischen Krankenheiten III:24-33 (1882) dat de pest van Antoninus pokken betrof. Hij wordt hierin gevolgd door Zinsser 1996.
2. ↑ "Er is niet genoeg bewijs om de ziekte of ziekten met een voldoende mate van zekerheid te identificeren" concludeerde J.F. Gilliam in zijn samenvatting (1961) van de geschreven bronnen, met onzekere Griekse en Latijnse inscripties, twee groepen papyri en munten.
3. ↑ Merk op dat antieke historici nogal eens de neiging hadden dit soort getallen met een factor vijf of tien te overdrijven.^[bron?]
4. ↑ Dio Cassius, LXXII 14,3-4. Zijn boek dat de pest onder Marcus Aurelius beschreef is verloren gegaan; deze latere uitbraak was de grootste waarvan de historicus kennis had.
5. ↑ 'Past pandemics that ravaged Europe', BBC News, 7 november 2005.
6. ↑ 'Plague in the Ancient World'.