Philebus (Plato)

Dit artikel is een deel van de serie over: de dialogen van Plato

Vroege periode:

Apologie van Socrates · Charmides

Protagoras · Euthyphro

Ion · Crito · Alcibiades I

Hippias Major · Hippias Minor

Laches · Lysis · Euthydemus

Middenperiode:

Cratylus · Gorgias

Menexenus · Meno

Phaedo · Symposium

Staat · Phaedrus

Late periode:

Parmenides · Theaetetus

Timaeus · Critias

Sofist · Staatsman

Philebus · Wetten

Betwiste geschriften:

Clitophon · Epinomis

Brieven · Hipparchus

Minos · Theages

Alcibiades II · Minnaars

Niet geschreven:

Hermocrates · Ongeschreven leer

De Philebus is een van de werken van de Atheense filosoof Plato, en maakt deel uit van de groep late ('kritische') dialogen. Startpunt is de vraag welk soort leven het beste is: een leven van verstand, gewijd aan kennis en inzicht, een leven gericht op vreugde en genot, of een combinatie van beide. Deze dialoog bevat tal van beschouwingen waarvan het onderlinge verband niet altijd direct duidelijk is, en heeft dan ook ooit de verzuchting ontlokt alle moeilijkheden in zich te verenigen die horen bij het lezen van een Platonische dialoog^[1]. Maar ook is de Philebus vergeleken met knoestige, knobbelige oude eik, vol met bulten en uitlopers op onverwachte plekken, maar die toch evenveel gezond hout bevat als de ranke cipressen en pijnbomen (dat wil zeggen de bekendere dialogen van Plato)^[2].

1. ↑ Monique Dixsaut: Le Philèbe possède le douteux privilège de cumuler toutes les difficultés propres à la lecture d'un dialogue de Platon. in: La fêlure du plaisir. Etudes sur le philèbe de Platon, Vol. 1 : Commentaires. Parijs, 1999. Introduction, p. IX. Naast de moeilijkheid van de interpretatie zelf is er ook de tekstoverlevering die hier en daar de nodige problemen stelt. De titel van dit boek verwijst naar de passage in 55c, waar gezegd wordt dat kennis en plezier aan alle kanten beklopt moeten worden, om te kijken of er een barst (of breuk) - fêlure - in zit, zodat de meest zuivere onderdelen kunnen worden gelokaliseerd.
2. ↑ The Philebus might be compared to a gnarled and knotted old oak-tree, abounding in unexpected humps and shoots, which sadly mar its symmetry as compared with the fair cypress-trees and stately pines by whose side it stands in the 'grove of Academe'; but yet it contains as much of sound timber as the best of them. Deze mooie vergelijking is vinden in de 19e-eeuwse uitgave van de Philebus door R.G. Bury: The Philebus of Plato. Edited with introduction, notes and appendices. Cambridge, 1897. (Herdruk New Hempshire, 1988)