Een pioniervegetatie is een vegetatie bestaande uit pionierplantensoorten die zich vestigen op een onbegroeid terrein. In theorie staat een pioniervegetatie aan het begin van een serie vegetatietypen die elkaar opvolgen als gevolg van successie wanneer de desbetreffende abiotische, biotische en antropogene factoren die van kracht zijn dit toelaten. Een pioniervegetatie vormt het tegenovergestelde van een climaxvegetatie.