Portaal:Denemarken

Denemarken

Denemarken, officieel het Koninkrijk Denemarken, is een Scandinavisch land in Noord-Europa. Het had in 2016 5.717.014 inwoners.^[1] De hoofdstad is Kopenhagen. Denemarken is het zuidelijkste Scandinavische land. Het omvat geografisch het grootste deel van het schiereiland Jutland en ongeveer 406 eilanden, waarvan Seeland, Funen, Lolland, Falster, Langeland, Als, Møn, Bornholm en Amager de belangrijkste zijn. Als deel van de Europese vlakte bestaat het land bijna volledig uit laagland. Meer dan 65% is gecultiveerd. Denemarken heeft een totale oppervlakte van 43.094 km², iets groter dan Nederland en bijna anderhalf keer zo groot als België.

Denemarken werd verenigd in de 10e eeuw door de Viking koning Harald Blauwtand († 985), die de mensen tot het christendom bekeerde. Denemarken bestuurde Engeland gedurende korte tijd in de 11e eeuw. In 1397 werd het verenigd met Zweden en Noorwegen.

bewerk

Geschiedenis

Denemarken was van de 9e eeuw tot de 11e eeuw (de periode van de Vikingen) een grootmacht, met Jutland, Seeland, en het zuidelijke deel van het huidige Zweden als basis. In het begin van de 11e eeuw was koning Knoet I gedurende 19 jaar koning van Denemarken en van Engeland, en daarnaast korte tijd koning van Noorwegen. De Vikingen hadden het land in contact gebracht met het christendom. Koning Knoet de Grote begunstigde de geestelijkheid. De kerk werd weldra een machtsfactor naast de koning. Aan het einde van de 13e eeuw was de koning in een zwakke positie. Koning Erik V werd door de adel gedwongen tot ondertekening van de zogeheten håndfæstning (1281), die kan worden gezien als de eerste grondwet van Denemarken.

Lees verder >>>

bewerk

Geografie

Denemarken is het zuidelijkste Scandinavische land. Denemarken omvat het grootste deel van het schiereiland Jutland en ongeveer 405 eilanden, waarvan Seeland, Funen, Lolland, Falster, Langeland, Als, Møn, Bornholm en Amager de belangrijkste zijn. Als deel van de Europese Vlakte bestaat het land bijna volledig uit laagland. Meer dan 65 procent is gecultiveerd. De enige landgrens van het land is de grens met Duitsland in het zuiden van het schiereiland Jutland. Ten westen ligt de Noordzee, ten noorden het Skagerrak en ten oosten liggen het Kattegat, de Sont en de Oostzee. Skagen is de noordelijkste plaats van Denemarken, Blåvand het meest westelijke. Gedser Odde is het meest zuidelijk gelegen gebied van het land, terwijl het eilandje Østerskær in de Oostzee het meest oostelijk ligt.

Regio's

Denemarken is verdeeld in de volgende regio's: Hovedstaden (Regio Hoofdstad) - Midden-Jutland (Region Midtjylland) - Noord-Jutland (Region Nordjylland) - Seeland (Region Sjælland) - Zuid-Denemarken (Region Syddanmark)

Grote steden

Kopenhagen - Aarhus - Odense - Aalborg - Esbjerg - Randers - Kolding - Vejle - Horsens - Roskilde. Ribe geldt als oudste stad van Scandinavië.

bewerk

Economie

Eens was Denemarken hoofdzakelijk een landbouwland, maar na 1945 breidde het land zijn industriële sector drastisch uit zodat 50 jaar later de industrie meer dan 25% en de landbouw minder dan 5% aan het bruto binnenlands product bijdroeg. Andere traditionele industrieën van Denemarken zijn de visserij en scheepsbouw, maar deze zijn ook afgenomen. Toch heeft Denemarken zijn landelijk karakter grotendeels behouden. Financiële en andere diensten, de handel en de vervoerssector zijn ook belangrijk voor de economie van het land. Lees verder >>>

bewerk

Kaart van Denemarken

overzicht bewerk

Uitgelicht

Deens verkeersbord voor "School"

Het Deens (dansk) is een Noord-Germaanse taal met ongeveer 5,5 miljoen sprekers. Het is de taal van vrijwel alle Denen en de enige officiële taal van Denemarken. In de Deense gebiedsdelen de Faeröer en Groenland is het slechts de taal van een kleine groep, die echter wel, naast de volkstaal, officiële status geniet. Het Deens dat op de Faeröer gesproken wordt, wordt ook wel Gøtudanskt ("Straatdeens") genoemd. In Sleeswijk-Holstein ten slotte woont een aanzienlijke Deense minderheid; ook daar geniet de taal officiële erkenning (als minderheidstaal).

Het Deens wordt geschreven met het Latijnse alfabet, waaraan na de z drie tekens zijn toegevoegd: Æ/æ, Ø/ø en Å/å. Deze worden gezien als aparte letters. De letters q, w, x en z worden nauwelijks gebruikt.

Lees verder >>>

overzicht bewerk

Afbeelding van de week

Kopenhagen bij nacht

bewerk

Beroemde Denen

H.C. Andersen

Søren Kierkegaard

bewerk

Wist je dat...

Wist u dat...

... Denemarken het kleinste is van de vijf Noordse landen?
... hoewel Denemarken lid is van de Europese Unie er nog altijd met Deense kronen wordt betaald?
... 5 juni de nationale feestdag is van Denemarken? ^[2]
... het Deense volkslied Der er et yndigt land luidt, wat "Daar/Er is een prachtig/lieflijk land" betekent?
... er ook voor de kust van Denemarken waddeneilanden liggen?
... Denemarken net als Nederland een echt fietsland is?
... Bornholm, hoewel ten zuidoosten van Zweden liggend, ook bij Denemarken hoort?