| Proto-Aurignacien | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
microklingen uit de Fumane-grot
| ||||
| Regio | Zuid-Europa | |||
| Periode | laatpaleolithicum | |||
| Datering | 42.000 - 38.000 BP | |||
| Extra | gerelateerd aan het Ahmarian van de Levant | |||
| Voorgaande cultuur | Moustérien, Châtelperronien, Uluzzian | |||
| Volgende cultuur | Aurignacien | |||
| ||||
Het Proto-Aurignacien of Archaïsch Aurignacien is een archeologische cultuur uit het laatpaleolithicum, gerelateerd aan de komst van de moderne mens in Europa rond 42.000 tot 38.000 jaar BP. De cultuur werd voor het eerst geïdentificeerd door Georges Laplace in de abri Mochi van het Balzi Rossi-grottencomplex in Ligurië, en beschreven in Recherches sur l'origine et l'évolution des complexes leptolithiques in 1966.
Het Proto-Aurignacien had mogelijk haar oorsprong in het Emiran of Ahmarian van de Levant. Bij haar aankomst in Europa vertoonde het veel archaïsche kenmerken. Niet overal ging het vooraf aan de volgende fase van het Aurignacien, het vroege Aurignacien (of Aurignacien I). Het wordt vaak gevonden in Zuid-Europa, maar niet in Noord-Europa. Sommige wetenschappers, zoals Nicolas Teyssandier, zien het Proto-Aurignacien en het vroege Aurignacien dan ook als twee chronologisch en technologisch verschillende tradities. Dit verondersteld de komst in Europa van twee afzonderlijke culturen, het Proto-Aurignacien in het zuiden en het vroege Aurignacien in het noorden, voordat het klassieke Aurignacien zich over heel Europa zou verspreiden.