De Psalmensymfonie (W60) is een symfonie in drie delen voor koor en orkest van Igor Stravinsky. Het stuk werd geschreven in 1930 in opdracht van Serge Koussevitzky, dirigent van het Boston Symphony Orchestra, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van zijn orkest.
Het werk kreeg zijn eerste uitvoering niet in Boston, maar in Brussel van de Société Philharmonique de Bruxelles in het Palais des Beaux-Arts (Paleis voor Schone Kunsten) op 13 december 1930 o.l.v. Ernest Ansermet. De eerste uitvoering door het Boston Symphony Orchestra vond plaats op 19 december 1930 onder leiding van Koussevitzky.
Het werk kreeg als opdracht 'Cette symphonie composé à gloire de DIEU est dediée au "Boston Symphony Orchestra" à l'occasion du cinquantaire de son existence'. De Psalmensymfonie is Stravinsky's derde werk dat hij betitelde als 'symfonie', na de Symfonie in Es (1905-07) en de Symfonieën voor blaasinstrumenten (1920). Later volgden nog de Symfonie in C (1938-40; voor het Chicago Symphony Orchestra) en de Symfonie in drie delen (1942-45; voor de New York Philharmonic).
Stravinsky kreeg de vrije hand bij het componeren, alhoewel zijn uitgever Paichadze een werk zonder koor wilde, '…iets populairs' (Robert Craft, 1982). Stravinsky zelf vertelde dat hij dit 'populaire' niet heeft opgevat als zich aanpassen aan de algemene smaak van het publiek, maar als iets wat algemeen wordt bewonderd. Voor hem was dat psalm 150 en dat zou, ondanks het verzoek van de uitgever om een instrumentaal werk, het uitgangspunt van zijn compositie worden en er de hoofdmoot van zijn.
Opvallend aan de orkestratie is dat er geen violen of altviolen meespelen, maar wel 2 piano's (of vleugels). Houtblazers, met name hobo en fluit, spelen een belangrijke rol in de Psalmensymfonie.
De symfonie bevat drie delen.
Latijnse tekst | Nederlandse vertaling (NBG, 2004) |
---|---|
Deel 1 (ruim 3 minuten)
Exaudi orationem meam, Domine, Vulgaat: Psalm 38, 13-14
Exspectans exspectavi Dominum, Et immisit in os meum canticum novum, carmen Deo nostro. Vulgaat: Psalm 39, 2-4
Alleluia. Laudate Dominum in sanctis Ejus. Laudate Eum in sono tubae. Alleluia. Vulgaat: Psalm 150 |
Deel 1
Hoor mijn gebed, Heer, Psalm 39, 13-14
Vol verlangen heb ik op de Heer gewacht Hij gaf mij een nieuw lied in de mond, Psalm 40, 2-4
Halleluja! Loof God in zijn heilige woning, Loof hem met hoorngeschal, Halleluja! Psalm 150 |