Recht van de Europese Unie

Dit artikel handelt over het recht van de Europese Unie.

De Europese Unie is uniek vergeleken met andere internationale organisaties in zoverre dat er een uiterst complex en hoog ontwikkeld systeem van intern recht bestaat dat supranationale werking en directe werking heeft binnen de autonome rechtsorde van de lidstaten (communautaire rechtsorde). Een verschil met de Verenigde Staten is dat het Europese recht wel derogeert aan het nationale recht van de lidstaten. Dat heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie namelijk beslist in twee arresten: Van Gend en Loos^[1] en Costa/ENEL.^[2] Onverschillig of een lidstaat ten aanzien van het internationale recht een monistisch of dualistisch stelsel hanteert, kent de EU een eigen rechtsorde. Deze rechtsorde heeft voorrang bij eventuele strijdigheid met nationale wetgeving van de lidstaten. Het Europees recht staat dus boven nationaal recht (zelfs boven de grondwet), maar ook boven internationaal recht.^[3]

Er bestaan drie bronnen van gemeenschapsrecht:

• primair recht: de verdragen van de Europese Unie
• secundair recht: verordeningen, richtlijnen, besluiten, aanbevelingen en adviezen; daarnaast kan de EU ook internationale verdragen sluiten
• uitspraken van het Hof van Justitie, het Gerecht en het Gerecht voor ambtenarenzaken van de Europese Unie.

1. ↑ HvJ EU 5 februari 1963, 26/62, ECLI:EU:C:1963:1, Jur. 1963, p. 3 (Van Gend en Loos).
2. ↑ HvJ EU 15 juli 1964, C-6/64, ECLI:EU:C:1964:66, Jur. 1964, p. 1203 (Costa/ENEL).
3. ↑ HvJ EU 21 september 1999, C-307/97, ECLI:EU:C:1999:438, Jur. 1999 p. I-6161 (Saint-Gobain).