Scheepsschroef

Een scheepsschroef is de meest gebruikte manier van voortstuwing van een schip.

De scheepsschroef bestaat uit op een naaf geplaatste bladen die een schroefoppervlak beschrijven, vergelijkbaar met een ventilator of een vliegtuigschroef. Doordat de bladen onder een hoek staan ten opzichte van de aanstroomhoek wordt een liftkracht opgewekt. Deze heeft een voorwaartse component, de stuwkracht, die het schip voortstuwt. De meeste moderne koopvaardij- en marineschepen worden hierdoor voortgestuwd. Schroeven bestaan in vele vormen, afhankelijk van het type schip. De meest voorkomende typen zijn open schroeven, straalbuisschroeven en boegschroeven. Er bestaan ook speciale schroeven zoals oppervlakteschroeven en supercaviterende schroeven. Ook een waterjet kan als een schroef worden beschouwd hoewel hier de overdracht van energie niet via een schroef, maar via een pomp gaat. Een speciaal type is de roerpropeller waarbij de schroef in een behuizing geplaatst is die zelf kan roteren, zodat deze alle kanten op kan stuwen.

Een schroef bestaat uit een naaf met daaraan minimaal twee bladen, symmetrisch onder een hoek gemonteerd. De bladen zijn zo geplaatst dat er bij rotatie een drukverschil ontstaat tussen beide zijden van de schroef. De bladen zijn bijna altijd hydrodynamisch gevormd. Het maximaal aantal bladen is zeven. De bladen kunnen al dan niet verstelbaar zijn. In het eerste geval spreekt men van een verstelbare schroef, in alle andere gevallen van een vaste schroef. Bij een verstelbare schroef is de stand van de bladen ten opzichte van de naaf – de spoed – te veranderen. Hierdoor kan men bij een vast toerental van de as de snelheid van het schip variëren of zelfs achteruit slaan, waardoor geen keerkoppeling meer nodig is. Bij een vaste schroef wordt de snelheid van het schip geregeld door variatie van het toerental van de as.